7
Etébaü̃ãrü ore
Rü nüma ga paigüeru, rü Etébaü̃na naca rü ñanagürü: —¿Aixcüma yiĩxü̃ i ñaã ore i nüxü̃ yaxugüexü̃? —ñanagürü. Rü Etébaü̃ nanangãxü̃, rü ñanagürü: —Pa Chautanüxü̃ Pa Ãẽ̱xgacügüx, ¡Choxü̃́ iperüxĩnüẽ! Guma Tupana ya mexẽchicü, rü nuxcümaü̃cü ga tórü o̱xi ga Abráü̃cèx nango̱x ga yexguma Mechopotámiããrü naãnegu naxãchiü̃gu ga yexguma tauta Aráü̃ãrü naãnewa naxũxgu na yexma yaxãchiü̃xü̃cèx. —Rü Tupana rü ñanagürü nüxü̃:
“¡Nüxna ixũ i cuchiü̃ãne rü cutanüxü̃, rü ngẽma choma tá cuxü̃ nüxü̃ chadauxẽẽxü̃ i naãnewa naxũ!”
ñanagürü. —Rü yexguma ínaxũxũ ga Abráü̃ nawa ga yema Cadéucü̱̃ã̱xãrü naãne ga ngextá noxri ínaxãchiü̃xü̃wa, rü Aráü̃ãrü naãnegu nayaxãchiü̃. Rü yexguma nanatü yu̱xguwena, rü ñoma ga naãne i ñu̱xma nagu pexãchiü̃xü̃wa naxũ, yerü yemaãcü Tupana núma nanaga. —Natürü yexguma rü ta taxuü̃ma ga noxrüxüchi ga naãne nüxna naxã ga Tupana i ñoma i naãnewa, rü bai ga íraxü̃ ga noxrüxüchi ga naãne. Natürü Abráü̃maã inaxuneta ga yixcama tá nüxna na naxããxü̃ ga ñoma i naãne na noxrüxüchi yiĩxü̃cèx, rü yixcama marü nayu̱xguwena rü nanegüarü na yiĩxü̃cèx. Rü yemaãcü Abráü̃maã inaxuneta ga woo na nangexacüxü̃ ga yexguma. —Rü ñanagürü Abráü̃xü̃ ga Tupana:
“Rü yixcama i cutaagü rü tá to i nachiü̃ãne i tama noxrü ixĩxü̃wa nangẽxmagü. Rü ngẽma nachiü̃ãnecü̱̃ã̱x i duü̃xü̃gü rü norü duü̃xü̃güxü̃ tá nayaxĩgüxẽẽ. Rü 400 ya taunecü rü ngẽma duü̃xü̃gü rü tá chixri namaã nachopetü i cutaagü. Natürü choma tá chanapoxcue i ngẽma nachiü̃ãnecü̱̃ã̱x i norü duü̃xü̃güxü̃ yaxĩgüxẽẽxü̃. Rü ngẽmawena i cutaagü rü tá ínachoxü̃ nawa i ngẽma naãne, rü nuã ñaã i naãnewa tá choxü̃ nicuèxüü̃gü”,
ñanagürü ga Tupana. —Rü yexguma Tupana rü Abráü̃ rü nügümaã nanamexẽẽ, rü ñanagürü ga Tupana:
“Choma rü tá cuxü̃ charüngü̃xẽẽ ega cuma rü guxü̃ma i cutanüxü̃gü ípewiü̃chèxmüpẽ́xechiraü̃gu. Rü ngẽma tá nixĩ i cuèxruü̃ i yigümaã imexẽẽxü̃”,
ñanagürü ga Tupana. Rü nabu ga wüxi ga nane ga Abráü̃, rü Ichaágu nanaxüéga. Rü yexguma 8 ga norü ngunexü̃wa nanguxgu ga Ichaá, rü nümatama ga Abráü̃ rü ínanawiechèxmüpẽ́xechiraü̃. Rü yexguma marü nayèxgu ga Ichaá rü nabu ga nane ga Acobu, rü nümatama ga Ichaá rü ínanawiechèxmüpẽ́xechiraü̃. Rü yixcama marü nayèxgu ga Acobu rü nüxü̃́ nayexma ga 12 ga nanegü. Rü nümatama ga Acobu rü ínanawiechèxmüpẽ́xechiraü̃ ga guxü̃ma ga yema 12 ga nanegü. Rü yema 12 ga nanegü nixĩ ga yema 12 ga nuxcümaü̃güxü̃ ga tórü o̱xigü. 9-10 —Rü yema 12 ga Acobu nanegü ga tórü o̱xigü ixĩgüxü̃tanüwa rü wüxi rü Yúche nixĩ ga nae̱ga. Natürü naẽneẽgü ga guma Yúche rü nixãũxãchie, rü yemacèx Equituarü naãnewa ĩxü̃ ga taxetanüxü̃xü̃ Yúchemaã nataxegü na Equituarü naãnewa nagagüãxü̃cèx. Natürü Tupana rü Yúchemaã nayexma, rü nüxü̃ narüngü̃xẽẽ na tama pecadu naxüxü̃cèx ga yexguma guxchaxü̃wa nayexmagu. Rü nüxna nanaxã ga cuèx, rü Yúchexü̃ narüngü̃xẽẽ ga meã na nayauxãxü̃cèx ga Equituaneãrü ãẽ̱xgacü ga Faraṹ. Rü yemacèx ga Faraṹ rü ãẽ̱xgacüxü̃ nayangucuchixẽẽ. Rü nüma ga Yúche nixĩ ga ãẽ̱xgacü ga Faraṹpatawa rü guxü̃ma ga yema nachiü̃ãnewa. Rü Faraṹxĩcatama nixĩ ga Yúchearü yexera na ãẽ̱xgacü yiĩxü̃ ga yema naãnewa. 11 —Rü yexgumaü̃cüü nayexma ga taiya ga guxü̃ ga Equituarü naãnewa rü Canaã́ãrü naãnewa. Rü poraãcü taiya nüxü̃́ nangu̱x ga duü̃xü̃gü. Rü yemacèx ga yema nuxcümaü̃güxü̃ ga tórü o̱xigü rü düxwa taxuacüma nüxü̃ inayangaugü ga nabü ga Canaã́ãrü naãnewa. 12 —Natürü yexguma nüxü̃ nacuáchigaxgu ga Acobu ga na nayexmaxü̃ ga nabü ga Equituanewa, rü yéma nanamugü ga nanegü ga guma tórü o̱xigü ixĩgücü. Rü yema nixĩ ga nawa inaxügüxü̃ ga noxrima nabücèx Equituanewa na naxĩxü̃. 13 —Rü yixcama marü nagu̱xgu ga yema nabü rü wenaxãrü Equituanewa naxĩ nawa ga nabü. Rü yexguma wenaxãrü yéma naxĩxgu ga naẽneẽgü, rü nügü nixu ga Yúche namaã. Rü yexguma nüxü̃ nacuèx ga Faraṹ ga ngextácü̱̃ã̱x na yiĩxü̃ ga Yúche. 14 —Rü yixcamaxü̃ra ga Yúche rü tümacèx nangema ga nanatü rü guxü̃ma ga natanüxü̃. Rü maneca 75wa nangu ga yema duü̃xü̃gü ga Yúchetanüxü̃. 15 —Rü yemaãcü Equituanewa naxũ ga Acobu na yexma yaxãchiü̃xü̃cèx. Rü yexma nayu ga nümax. Rü yexma nayue ta ga nanegü ga tórü o̱xigü. 16 —Rü yexguma nayu̱xgu ga Acobu, rü Chiquéü̃wa nanangegü ga naxü̃ne na yexma yatèxgüãxü̃cèx nagu ga yema naxmaxü̃ ga Abráü̃ dĩẽrumaã naxcèx taxexü̃ ga Amú nanegüxü̃tawa ga Chiquéü̃wa. 17 —Rü düxwa nawa nangu na Equituanewa ínanguxü̃xü̃cèx ga tatanüxü̃ ga yexgumarüü̃ ga Tupana Abráü̃maã ixu-netaxü̃. Rü yexguma rü marü poraãcü nimu ga tatanüxü̃ ga Equituanewa. 18 —Rü yexguma ningucuchi ga to ga Equituaneãrü ãẽ̱xgacü ga tama Yúchechigaxü̃ cuáxü̃. 19 —Rü yema ãẽ̱xgacü rü tatanüxü̃xü̃ nawomüxẽẽ rü chixri tümamaã naxüpetü ga guxema nuxcümaü̃güxe ga tórü o̱xigü. Rü tüxü̃ namu na yexwaca buexe ga tümaxãcügüxü̃ ítawogüxü̃ na tayuexü̃cèx. 20 —Rü yexgumaü̃cüü nabu ga Moĩché, rü Tupanaãxü̃́ nangúchaü̃. Rü tomaẽ̱xpü̱x ga tauemacü nüxna tadaugü ga tümapatawa ga naẽ rü nanatü. 21 —Rü yexguma düxwa ítanatèxgügu, rü Faraṹxãcü inayaxu, rü ngĩnexü̃ inayaxẽẽ. 22 —Rü yemaãcü Moĩchéxü̃ nangu̱xẽẽgü ga guxü̃ma ga Equituanecü̱̃ã̱xãrü cuèx. Rü nüma ga Moĩché rü wüxi ga ãẽ̱xgacü ga poracü nixĩ, rü norü dexawa rü ta napora. 23 —Rü yexguma 40 ga norü taunecüwa nanguxgu ga Moĩché rü nagu narüxĩnü ga natanüxü̃gü ga Yudíugütanügu na naxũãneãxü̃. 24 —Rü nüxü̃ nadau ga wüxi ga Equituanecü̱̃ã̱x ga wüxi ga Yudíuxü̃ na nac̱uaxixü̃. Rü yemacèx ga Moĩché rü yema Yudíuétüwa ínayuxu, rü yema Equituanecü̱̃ã̱xü̃ nimèx rü nanayuxẽẽ. 25 —Rü nüma ga Moĩché nagu rüxĩnügu rü chi natanüxü̃gü ga Yudíugü rü chi nüxü̃ nacuèxgü na Tupana yéma namuxü̃ na ínanguxü̃xẽẽãxü̃cèx. Natürü tama nüxü̃ nacuèxgüéga ga yema natanüxü̃gü. 26 —Rü moxü̃ãcü ga Moĩché rü nüxü̃ nadau ga to ga taxre ga Yudíugü ga nügü yexma dèi̱xü̃, rü nüxna nachogüchaü̃. Rü ñanagürü nüxü̃:
“Pema rü pegütanüxü̃gü pixĩgü. ¿Rü tü̱xcüü̃ pegü pedai i pemax?” ñanagürü. 27 —Rü yexguma ga yema namücüxü̃ ic̱uaxixü̃ rü Moĩchéxü̃ natèxneta, rü ñanagürü nüxü̃:
“¿Texé cuxü̃ tamu na toeru quiĩxü̃cèx rü tomaã icucuáxü̃cèx? 28 —¿Ẽ́xna choxü̃ quimáxchaü̃ ta, ga ĩne quimáxü̃ ga Equituanecü̱̃ã̱xrüü̃?” ñanagürü. 29 —Rü yexguma yemaxü̃ naxĩnügu ga Moĩché, rü niña ga yema naãnewa. Rü Madiáü̃ãnewa naxũ. Rü yema nachiü̃ãne ga tama noxrü ixĩxü̃gu nayaxãchiü̃. Rü yexma naxãmèx rü nabu ga taxre ga nanegü. 30 —Rü 40 ga taunecüguwena ga dauxchitawa ga Chinaĩ́ ga mèxpǘneãrü ngaicamana, rü wüxi ga naĩxẽtaxacü ga yéma iy̱auraxü̃wa Moĩchécèx nango̱x ga wüxi ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga daxũcü̱̃ã̱x. 31 —Rü naḇaixãchiãẽ ga Moĩché ga yexguma nüxü̃ nadèu̱xgu. Rü naxcèx nixũ rü nüxna nangaicama na meã nüxü̃ nadauxü̃cèx. Rü yexguma Moĩchémaã nidexa ga Cori ga Tupana, rü ñanagürü nüxü̃:
32 “Choma nixĩ i curü o̱xigüarü Tupana chiĩxü̃ rü Abráü̃ rü Ichaá rü Acobuarü Tupana chiĩxü̃”,
ñanagürü. Rü yexguma ga Moĩché rü inanaxügü ga norü muü̃maã na yadu̱ru̱xü̃. Rü namuü̃ ga yexma na nadawenüxü̃. 33 —Rü yexguma ga Cori ga Tupana rü ñanagürü nüxü̃:
“¡Ínacuaixü̃ i curü chapatu erü ñaã naãne i nagu cuchixü̃ rü naxüüne, erü chanuxma! 34 Choma rü ngóxü̃wama nüxü̃ chadau i ñuxãcü poraãcü ngúxü̃ na yangegüxü̃ i chorü duü̃xü̃gü i Equituanewa. Rü nüxü̃ chaxĩnü i na naxauxexü̃. Rü ngẽmacèx núma chaxũ na íchananguxü̃xẽẽxü̃cèx. ¡Nuã naxũ na Equituanewa cuxü̃ chamuxü̃cèx!”,
ñanagürü. 35 —Rü woo ga noxri ga nümagü ga natanüxü̃gü rü guma Moĩchéxü̃ naxoe ga yexguma ñagügu:
“¿Rü texé cuxü̃ tamu na toeru quiĩxü̃cèx rü tomaã icucuáxü̃cèx?” ñagügu, natürü ga Tupana rü yéma nanamuãma na yema duü̃xü̃güxü̃ ínanguxü̃xẽẽxü̃cèx rü norü ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃cèx. Rü yemaãcü Moĩchéxü̃ namu ga Tupana ga yexguma naxü̃tawa namuãxgu ga yema norü orearü ngeruü̃ ga yema naĩxẽtaxacü ga iy̱auraxü̃wa naxcèx ngóxü̃. 36 —Rü Moĩché nixĩ ga Equituarü naãnewa ínagaxü̃xü̃ ga nuxcümaü̃güxü̃ ga tórü o̱xigü. Rü Equituanewa, rü Dauchiüxü̃ ga Taxtüwa, rü dauxchitawa ga ngextá taxúema íxãpataxü̃wa inanawẽ́x ga cuèxruü̃gü, rü nanaxü ga mexü̃ ga taxü̃gü ga Tupanaãrü poramaã naxüxü̃. Rü yemaãcü 40 ga taunecü nüxü̃ na rü-ngü̃xẽẽ ga yema duü̃xü̃gü. 37 —Rü nümatama ga Moĩché nixĩ ga tatanüxü̃gü ga Yudíugümaã ñaxü̃:
“Tupana rü yixcüra tá pexcèx nüxü̃ naxuneta i petanüwa i wüxi i norü orearü uruü̃ ga yexgumarüü̃ ga choxü̃ na naxunetaxü̃rüü̃”,
ñanagürü. 38 —Rü nümatama ga Moĩché nixĩ ga nuxcümaü̃güxü̃ ga tórü o̱xigümaã nangutaquẽ́xexü̃ ga yema naãne ga ngextá taxúema ixãpataxü̃wa. Rü tórü o̱xigümaã nayexma ga Chinaĩ́ ga mèxpǘnewa ga yexguma namaã yadeaxgu ga Tupanaãrü orearü ngeruü̃ ga daxũcü̱̃ã̱x. Rü nümatama ga Moĩché nixĩ ga nayauxãxü̃ ga Tupanaãrü ore i maxẽxẽẽruü̃ na nüxĩ tüxna naxããxü̃cèx. 39 —Natürü ga tórü o̱xigü rü tama naga naxĩnüẽchaü̃ ga guma Moĩché. Rü ínanatèxüchigüama, rü Equituaneguama narüxĩnüãẽgü. 40 —Rü tórü o̱xigü rü Moĩchéeneẽ ga Arã́ũxü̃ ñanagürügü: “¡Rü toxcèx naxü i tupanachicünèxãgü na nawe tarüxĩxü̃cèx! Erü tama nüxü̃ tacuèxgü i ṯacü nüxü̃ na üpetüxü̃ i ngẽma Moĩché ga Equituanewa tüxü̃ yagagüxü̃”, ñanagürügü. 41 —Rü yexguma nanaxügü ga wüxi ga wocaxacüchicünèxã norü tupanaxü̃. Rü ñu̱xũchi naxcèx nanadai ga ñuxre ga carnerugü na yemamaã nüxü̃ yacuèxüü̃güxü̃cèx. Rü wüxi ga peta naxcèx naxügü ga yema wocaxacüchicünèxã ga nümatama naxügüxü̃. 42 —Rü yemacèx ga Tupana rü nüxna nixũgachi ga yema duü̃xü̃gü. Rü ínanawogü na woramacuri rü üèxcü rü tauemacümaã natupanaã̱xẽẽãxü̃cèx. Yerü yemaãcü Tupanaãrü orearü uruü̃güarü poperagu naxümatü, rü ñanagürü:
“Pema, Pa Yudíugüx, ¿Chauxcèx yiĩxü̃ ga penadèi̱xü̃ ga carnerugü ga yexguma 40 ga taunecü dauxchitawa ga ngextá taxúema íxãpataxü̃wa peyexmagügu? 43 Tama aixcüma chauxcèx nixĩ yerü ga pema rü ngextá ípexĩxü̃wa rü ípenangeexü̃ ga napata ga perü tupananeta ga Moro rü ípenangeexü̃ ga perü tupananeta ga Refã́ãrü woramacurichicünèxã. Rü yemaãcü pegümaã ípenangeexü̃ ga yema tupananetachicünèxãgü ga pematama pexügüxü̃ na nüxü̃ picuèxüü̃güxü̃cèx. Rü ngẽmacèx i ñu̱xma rü perü naãnewa tá pexü̃ íchawoxü̃ rü yaxü̃wa i Babiró-niããrü yexerawa tá pexü̃ chamugü”,
ñanagürü ga Tupana ga yema orewa. 44 —Rü yema naãne ga ngextá taxúema íxãpataxü̃wa rü tórü o̱xigü nüxü̃́ nayexma ga wüxi ga ĩpata ga naxchirunaxcèx ga nagu namaã nanguxü̃güne ga Tupanaãrü mugü ga nutagu ümatüxü̃. Rü guma ĩpata ga naxchirunaxcèx nixĩ ga nüxü̃ nawéãcüma Tupana Moĩchéxü̃ naxüxẽxe̱ne. 45 —Rü yexguma nayu̱xguwena ga Moĩché, rü Yochué ningucuchi ga ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃. Rü tórü o̱xigü rü nuã tórü naãnewa nanangegü ga guma ĩpata ga naxchirunaxcèx ga yexguma Yochuémaã napugüãgu ga ñaã naãne nüxna ga yema duü̃xü̃gü ga Tupana íwoxü̃xü̃ napẽ́xewa ga tórü o̱xigü. Rü núma nayexma ga guma ĩpata rü ñu̱xmata Dabí ingucuchigu ga ãẽ̱xgacü na yiĩxü̃. 46 —Rü guma ãẽ̱xgacü ga Dabí rü Tupana rü poraãcü namaã nataãẽ, rü nüxü̃ narüngü̃xẽẽ. Rü nüma ga Dabí rü Tupanana naxcèx naca na naxüãxü̃cèx ga wüxi ga tupauca ga taxü̃ne ga nawa Tupanaxü̃ na yacuèxüü̃güxü̃cèx ga tatanüxü̃gü ga Acobutaagü. 47 —Natürü Dabí nane ga Charumóũ nixĩ ga naxücü ga guma tupauca ga Tupanacèx ixĩxü̃ne. 48 —Natürü ya Tupana ya tacüxüchima rü tama duü̃xü̃gü üxü̃ne ya tupaucagümaã naxãpata. Rü yemacèx ga Tupana rü nuxcümaü̃cü ga norü orearü uruü̃wa rü ñanagürü:
49-50 “Choma nixĩ ya ãẽ̱xgacü ya tacüxüchima, rü daxũguxü̃ i naãne nixĩ i chorü toxmaxwèxeruü̃ ixĩxü̃ rü ñoma i naãne nixĩ i chorü chicutüruü̃ ixĩxü̃. ¿Rü ñuxũcürüwa i nagu perüxĩnüẽxü̃ tá na penaxüxü̃ ya wüxi ya tupauca ya chaugu mexü̃ne?”
ñanagürü ga Cori ya Tupana. Rü ñanagürü ta ga Tupana:
“¿Tama ẽ́xna choma yiĩxü̃ ichanaxüxü̃ ga guxü̃ma i ṯacü i ngẽxmaxü̃? ¿Rü ñuxãcü chi penaxüxü̃ i wüxi i nachica i nagu charüngü̃xü̃?”
ñanagürü ga norü orewa. 51 Rü ñanagürü ga Etébaü̃: —Dücèx Pa Ãẽ̱xgacügüx, pema rü guxü̃guma nüxü̃ pexoe i Tupanaãrü ore, rü tama iperüxĩnüẽchaü̃. Rü peãẽwa rü tama peyaxõgüchaü̃. Rü pema rü guxü̃guma Tupanaãẽ i Üünexü̃maã penuẽẽcha. Yema nuxcümaü̃güxü̃ ga perü o̱xigürüü̃tama pixĩgü i pemax. 52 —Rü perü o̱xigü rü chixeãcüma namaã nachopetü ga guxü̃ma ga Tupanaãrü orearü uruü̃gü. Rü nanadai ga yema orearü uruü̃gü ga nüxü̃ ixuchigagüxü̃ ga na núma naxũxü̃ tá ga guma mecü ya Ngechuchu. Rü yexguma ínanguxgu ga guma Ngechuchu rü pema Piratuna penamu rü penayuxẽẽ. 53 —Rü woo pema rü Tupanaãrü orearü ngeruü̃gü ga daxũcü̱̃ã̱xü̃tawa penayaxu ga Tupanaãrü ore, natürü tama naga pexĩnüẽ —ñanagürü ga Etébaü̃.
Nayu ga Etébaü̃
54 Rü yexguma nüxü̃ naxĩnüẽgu ga yema ore, rü nanuẽxü̃chiama ga yema duü̃xü̃gü. Rü norü numaã Etébaü̃cèx nixü̃́xchapütagü. 55 Natürü ga Etébaü̃ rü aixcüma Tupanaãẽ i Üünexü̃ nawa nayexma. Rü daxũ nadawenü, rü nüxü̃ nadau na ñuxãcü namexẽchixü̃ ga Tupana. Rü nüxü̃ nadau ga Ngechuchu ga Tupanaãrü tügüneguama chicü. 56 Rü yexguma rü ñanagürü: —Nüxü̃ chadau i na yango̱xnaãchixü̃ i naãnetüwe, rü nüxü̃ chadau ya Cristu ya Tupana Nane ya duü̃xü̃xü̃ ixĩcü ya Tupanaãrü tügüneguama chicü —ñanagürü ga Etébaü̃. 57 Natürü nümagü rü nügü narütütamachi̱xẽgü, rü tagaãcü aixta naxüeãcüma nüxna nayuxgü. 58 Rü ínanagaxüchigü ga ĩãnewa, rü nutagümaã ínanamuxũchigü. Rü yéma nayexma ga wüxi ga ngextü̱xüxü̃ ga Chaurugu ãe̱gaxü̃. Rü yemaxü̃ nanawotanü ga norü gáuxü̃chirugü ga ínacu̱xuchigüxü̃ ga yema duü̃xü̃gü ga Etébaü̃xü̃ imèxgüxü̃. 59 Rü yexguma nutamaã ínamuxũchigüãguyane, rü nayumüxẽ ga Etébaü̃ rü ñanagürü: —Pa Cori Pa Ngechuchux, ¡Nayaxu i chauãẽ! —ñanagürü. 60 Rü yemawena rü inacaxã́pü̱xü, rü tagaãcü aixta naxü, rü ñanagürü: —Pa Cori Pa Tupanax, ¡Tãxṹ i ñaã pecaducèx cunapoxcuexü̃ i ñaã duü̃xü̃gü! —ñanagürü. Rü yexguma yema ñaxguwena rü nayu.