1 Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;

2 Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.

3 Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.

4 Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.

5 Uwolnij się jak sarna z rąk myśliwego i jak ptak z ręki ptasznika.

6 Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;

7 Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;

8 To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.

9 Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?

10 Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;

11 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.

12 Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;

13 Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;

14 Przewrotność jest w jego sercu, stale knuje zło i sieje niezgodę.

15 Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.

16 Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:

17 Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;

18 Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;

19 Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.

20 Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.

21 Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.

22 Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;

23 Bo przykazanie jest pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;

24 Aby cię strzegły przed złą kobietą i przed gładkim językiem obcej kobiety.

25 Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.

26 Bo dla kobiety nierządnej zubożeje człowiek o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.

27 Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?

28 Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?

29 Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.

30 Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;

31 Ale jeśli go złapią, zwróci siedmiokrotnie albo odda cały dobytek swego domu.

32 Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.

33 Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.

34 Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.

35 Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.