Tii kà
Jacques
Bétapoo popai
Wàilàapà na wii tii bèeni?
Wà Jacques, pwi jii wà Iésu. Câé caa pwi jè ârapàara tèpa 12 a câmu na é bwaa wâro wà Iésu, êco na, gée na càùé, â é jèe pwi *apostolo ma pwi âboro imaina naa jaa tèpa cèikî wâ *Iérusaléma. (Côo Apostolo naporomee 15 ma Galatia 1.19; 2.9.)
É wii wiidà?
Nabibiu kâra *naja 43 ma 48, béaa kâra ipitiri maina kà tèpa pitûâ kâra wâra pwapwicîri wâ Iérusaléma na naja 50. (Côo Apostolo naporomee 15.) Munaa pwi pâbéaa kâra tii na wii naa na *Âmu Aamwari (le Nouveau Testament).
É wii tâî?
Tà tèpa *Juif na rà cèikî naa goo wà Iésu, na rà wâro wâgòroigé jii napô *Judée. (Côo Apostolo 2.9–11; 8.1–4.)
Cina é wii?
Rà dumapiê wà pàra tèpa cèikî, ba rà tâa na aré (1.2,12; 5.11,13). Pwiri gée goo na, wà tàpé na càra caa cèikî, âna rà tubaèpà tàra. Â é wii wà Jacques, ba na é pagòorà ma patàmarù pwâranümarà.
Jèpwi mwara, âna pwa pâ pitòocia nabibiu kà tèpa cèikî, â é wii, ba na rà nabwé (4.1). Jèpwi mwara, âna é pwacôo wà tèpa cèikî na dau pwa neemururà, pâ, càcaa wâdé pâ tûâ kàra, tà tàpé na piticè neemururà (5.1–6).
Dà êre ê tii bèeni?
Wàéni pàra aupitûâri kà Jacques naa na tii bèeni:
• Wâdé na jè cimwü naa na cèikî kâjè, na jè tâa na aré;
• Wâdé na jè pwapwicîri naa na cèikî;
• Jè ilari jii wà Pwiduée ê autâmogòorimuru, ba na é tòpò pâ pwêe, naa na wâro kâjè—ipakîri, pinaanapô, ma tànana;
• Wâdé na jè wârori ê wâro na pwicîri ma wâdé tà Pwiduée;
• Jè ipwacôoco ê ûmemeejè, ba muru na dau pwa nii kêe, wiàna târa wâdé, é, wiàna târa èpà.
• Wiàna jè ina pâ jè tèpa cèikî, â wâdé na jè paari pâ nye âjupâra ê cèikî kâjè, goro ê pâ càrajè na wâdé, ma ê pimeaari kâjè, â càcaa goro popai co.
Pwa pàra tàpé na rà niimiri pâ, ê bénabwé kâra pâ popai bèepwiri, âna é cicara ê popai kà Paulo. Ba é ina wà Paulo pâ, jè udò ma tâa tâjè ê *âji wâro, gée goro ê cèikî co, â càcaa goro ê pwina jè pwa. (Côo Roma 4.1–3.) Wàéni ê âjupâra goro du auniimiri bèepwiri: Âjupâra ê pwina é ina wà Paulo, ba nye dau pwacoé ma wâdé tà Pwiduée wàijè, gée goro ê wakè kâjè. Êco na âjupâra mwara ê pwina é ina wà Jacques. Ba wiàna ê cèikî kâjè, âna âjupâra, â o pwa cè câmu kêe—ê pâ wâdé na jè pwa.
Pai pitàgoo tii kà Jacques
Ipwabwàcu (1.1)
Wâdé na jè cimwü naa na tacai (1.2–18)
Gà têre, â gà pwa (1.19–27)
Guwà cibwaa pwaké goro âboro (2.1–13)
Tûâ kâjè, âna paâjupâra cèikî kâjè (2.14–26)
Iputàmu ma pièkâa naa na picaatâa (3.1–4.12)
Patêre tèpa pwa neemururà (4.13–5.6)
Bénabwé popai (5.7–20)
1
Ipwabwàcu
1 Mataio 13.55; Apostolo 15.23; Galatia 1.19; 1 Pétéru 1.1Wâgo Jacques, pwi ênawéna kà Pwiduée ma Pwi Ukai Iésu *Kériso, [âna go pwa tii. Go wii] tàwà, wâguwà diri tèpa âboro naa na ê Ba kà Pwiduée* Tèpa âboro naa na ê Ba kà Pwiduée—Grec: Tèpa 12 wâao. Ê 12 wâao, âna ê Ba Isaraéla (tèpa Juif) na ia tadidirirà naa na pâ jèpa ére. É wii wà Jacques tà tèpa cèikî naa goo wà Iésu., na pa-ipiinariwà naa na gòropuu diri. Bwàcu kàwà diri!
Wâdé na jè cimwü naa na tacai
2 Roma 5.3–5Wâdé na guwà ipwàdée, co tèpa aéjii kôo, wiàna tèepaa mariwà ê pâ na jèpapara tacai ma aré! 3 1 Pétéru 1.7Ba jè tâmogòori pâ, ê tacai, âna é nama jè pidàpwicâarijè, [â é paari ê âji pai pwa goro ê cèikî kâjè]. 4 Â wâdé na [jè tà gòo ma cimwü naa na diri pâ muru, ba na] ê pidàpwicâarijè, âna tòpò diri ê pwêe [naa na pwâranümajè]. Ba jè o tâbawêe ma pwényuâa naa na diri pai pwa goo, â o ticè jè muru cèna tiàu jaajè.
Jè ila Pwiduée naa na cèikî
5 Proverbes 2.3–6Wiàna nümagà goo ê autâmogòorimuru kà Pwiduée, â gà ilari jiié co! Â ée nye naa tâgà. Ba é pwi a naa, naa goro piticèmuru naa goo, â câé caa putàmuri tàpé na rà ilari jiié. 6 Êco na wâdé na gà ilari naa na cèikî, â gà cibwaa pidumapiê. Ba wà pwi âboro na é pidumapiê, âna é pwacèwii ê nawià, na ngaurié ê pwéretòotù. 7-8 Ba é nye tà pòbiié, â câé caa tòpò ê cèikî kêe naa goo ê pwina caapwi. Â nye dau pwacoé kaa na é tòpi cè jè muru jii Pwi Ukai!
Ticèmuru naa goo neemurujè
9 Wiàna ticè neemurugà, co pwi aéjii naa na nee Kériso, â [go ina tâgà pâ] gà tagòtùgà ma ipwàdée! Ba dau pwamuru naa googà naa na pai côo kà wà Pwiduée, [â pwa mwato'gà wâjaaé].
10 Ésaïe 40.6–7Wà tàpé na dau pwa neemururà† Wà tàpé na dau pwa neemururà—Pwiri wà Jacques, âna é patùra wà tèpa cèikî na dau pwa neemururà, é, pwiri é ina wà tàpé na càra caa tèpa cèikî., âna wâdé na rà ipwàdée wiàna é pakîrirà wà Pwiduée.  [wâdé na rà tà niimiri pâ] o mwa tiàurà, wàra murumwatò. 11 Ba, na é êgòdò i tòotù, âna é dau té, â rà tûuboo ê pâ muê, â marü, â jèe tiàu ê pai muugère kàra.  rà o wàrapwiri mwara wà tàpé na pwa neemururà. Ba o nye tiàurà kaa, bau diri pâ wakè kàra‡ Bau diri pâ wakè kàra—é, Na rà bwaa gére pwa pâ wakè kàra..
Na gà pwa na èpà âna nye wâgà
12 Cidòri nyuâa pwi âboro na é cimwü ma pidàpwicâariê, naa na pâ tacai. Ba wiàna é piétò, â ée mwa tòpi ê pumara wakè kêe—bwe korona târa wâro§ Bwe korona târa wâro—Côo 2enote goo Auinapàpari 2.10., na ia é jèe ina béaa Pwi Ukai, na ée mwa naa tà tàpé na rà meaarié. 13 Wiàna tacaigà, â gà niimiri pâ, na gà pwa na èpà, â gà cibwaa ina pâ, wà Pwiduée na cùrugà! Càcaa pârijè ma jè cùru Pwiduée, ba na é pwa na èpà; â càcaa pâri ma é cùrujè ma jè pwa na èpà! 14 Bwa! Nye ê èpà na pwâranümajè, na é dàtijè ma jè pwa ê pâ tûâ na èpà. 15 Â wiàna câjè caa pacoo wài ê pâ câbawâdé bèepwiri, â rà o nye cipu goojè; â ê pwêe, âna pâ tûâ na èpà. Â ê pâ tûâ na èpà, âna rà pimaina too naa goojè, â ê pwêe, âna ê maagé bà!
16 Wâdé na guwà tâmogòori bwàti, co tèpa âji béeò, pâ:
17 Diri pâ pwina pwényuâa,
âraimeai na tâbawêe,
na boome naa jaajè
géenidò jaa Pwiduée,
pwi a tòpò ê pwéelaa,
[pwi ukai kâra tòotù,
pwi apooro parui,
pwi caa kâra îricò]* Pwi ukai kâra tòotù…caa kâra îricò—Grec: Pwi caa kâra pâ pwéelaa. Ba wà Pwiduée, âna é tòpò ê pwéelaa, ma diri pâ muru naa napwéretòotù na pwa pwéelaa kàra.!
Ticè bàutê gooé;
Ticè cèna gù naa gooé
gée na biu;
É tâa na pai tâa kêe,
dàra gòiri awé!
18 Ioane 1.13É panuâ me tâjè ê popai na âjupâra, ba na o tâa tâjè ê *âji wâro, gée goo ê popai-bà. Ba ê câbawâdé kêe, âna, na [jè tèpa âboro kêe. Â] pwamuru naa goojè jii diri ê pâ pwina é tòpò, pwacèwii tèpa pâbéaa kâra piûnya [na jè naa têe côwâ].
Gà têre â gà pwa!
19 Guwà jèpa têre bwàti ê popai bèeni, co tèpa âji béeò:
Tàpiri taaci du pwâranyürugà;
Tàpo târi pwâgà;
Naaco putàmu.
20 Ecclésiaste 7.9Ba ê pwâra putàmu kâra âboro, âna o càcaa pacoo ê pâ tûâ na wâdé tà Pwiduée. 21 Kolosé 3.8; 1 Pétéru 2.1Â gà naaco diri ê tûâ na miiri, â gà tétâjii ê èpà gée na pwâranümagà, ba é péa dipitirigà. Â gà tòpi naa na ipakîri ê popai, na ia é jèe câmi naa na ê pwâranümagà wà Pwiduée. Ba dau pwa nii kâra ê pwi popai-bà, târa ma pa-udògà [ma naa tâgà ê âji wâro].
Gà têre popai â gà wârori
22-23 Mataio 7.26; Roma 2.13Gà têre ê popai, â gà wârori! Wiàna gà pwi a po tàmaari co, â gà pwi a-imwüru! Ba pwacèwii na gà piciânu naa na garaaci, 24 â ûna gà pâra, â gà ipwanauri ê pwina gà côo! 25 Roma 8.2; Jacques 2.12Êco na cidòri nyuâagà, wiàna gà pa cè pàara'gà, ma gà niâ naa na ê naèà kà Pwiduée. Ba wàépwiri ê pwi popai na tâbawêe, â pâriê ma é tipigà jii ê pwina piigà. Â wiàna gà nye po tâa goo ê naèà kêe, â gà wârori, â o mwa pwa ê *aupwényunyuâari'gà gée goo. Êco na o nye ticè, wiàna gà po têre co ma imwüru jii.
26 Psaume 141.3Wànau, gona gà tâmogòori bwàti pâ naèà na pwapwicîri? Gà têre! Wiàna câgà caa pitòimiri ê ûmemeegà† Wiàna câgà caa pitòimiri ê ûmemeegà—Pai ina wèe pâ, wiàna gà nye tà paòmaa taaci ê pwâgà., â gà pwi a-imwüru, â piticèmuru naa goo pai pwapwicîri'gà! 27  wàéni ê pai pwapwicîri na *tàrù ma wâdé tà Pwiduée Caa kâjè: Na gà pitu tà tàpé na ticè nyaa ma caa kàra; â gà patàmarù pa dàpwà, naa na pai tâa na aré kàra.  gà pâra jii ê pâ tûâ na miiri ni gòropuu.
1:1 Mataio 13.55; Apostolo 15.23; Galatia 1.19; 1 Pétéru 1.1
*1:1 Tèpa âboro naa na ê Ba kà Pwiduée—Grec: Tèpa 12 wâao. Ê 12 wâao, âna ê Ba Isaraéla (tèpa Juif) na ia tadidirirà naa na pâ jèpa ére. É wii wà Jacques tà tèpa cèikî naa goo wà Iésu.
1:2 Roma 5.3–5
1:3 1 Pétéru 1.7
1:5 Proverbes 2.3–6
1:10 Ésaïe 40.6–7
†1:10 Wà tàpé na dau pwa neemururà—Pwiri wà Jacques, âna é patùra wà tèpa cèikî na dau pwa neemururà, é, pwiri é ina wà tàpé na càra caa tèpa cèikî.
‡1:11 Bau diri pâ wakè kàra—é, Na rà bwaa gére pwa pâ wakè kàra.
§1:12 Bwe korona târa wâro—Côo 2enote goo Auinapàpari 2.10.
*1:17 Pwi ukai kâra tòotù…caa kâra îricò—Grec: Pwi caa kâra pâ pwéelaa. Ba wà Pwiduée, âna é tòpò ê pwéelaa, ma diri pâ muru naa napwéretòotù na pwa pwéelaa kàra.
1:18 Ioane 1.13
1:20 Ecclésiaste 7.9
1:21 Kolosé 3.8; 1 Pétéru 2.1
1:22-23 Mataio 7.26; Roma 2.13
1:25 Roma 8.2; Jacques 2.12
1:26 Psaume 141.3
†1:26 Wiàna câgà caa pitòimiri ê ûmemeegà—Pai ina wèe pâ, wiàna gà nye tà paòmaa taaci ê pwâgà.