Paulom di tsééa ne wèém nqõóm koe (13-28)
Paulom di xgaa-xgaan dis qõòs tc'ãà di sa (13:1–14:28)
13
Barenabasea tsara Sauloa tsara ko tsééa tcg'òóè
1 Antioke koe hànas kerekes q'oo koe xu ko porofiti xu hẽé, naka xgaa-xgaa-kg'ao xu hẽéthẽé xu hàna: Barenabase ba hẽé, naka Simonem ncẽe ko Nigere ta kò ma tciiè ba hẽé (ncẽe kg'uia i ko ka̱biè ne i ko máá, ntcùúm khóè ba téméè ba), naka Lukiom Kurene di ba hẽé, naka Manaenem ncẽe kò tc'ãà-cookg'aim Herotem cgoa xg'ae a kaikaguèa ba hẽé, naka Saulo ba hẽéthẽé xu u kò ii. 2 Hãa a xu a kò X'aiga ba dqo̱m̀ a ko tc'õoan carase, kam ko Tcom-tcomsam Tc'ẽe ba bìrí xu a máá: “Nxárá tcg'òóa máá Te Barenabasea tsara Sauloa tsara, naka tsara tsééan tciia Ra máá tsara síí kúrú,” témé. 3 Eẽ xu ko tc'õoan carase a ko còrèa xg'aras kaga xu ko tshàua xu gatsara koe tòó a tsééa tcg'òó tsara a.
Barenabasea tsara Sauloa tsara Kupero koe
4 Gatsara ẽe kò Tcom-tcomsam Tc'ẽem ka tsééa tcg'òóèa tsara ko Selukia koe qõò, a tsara a gaa koe síí skepe sa q'ábà a tshàam ka nxa̱ma-nxa̱maèam nqõó-coam Kupero dim koe qõò. 5 Tsara Salamise koe síí a gaa koe Nqarim dim kg'ui ba Juta ne di còrè-nquuan koe xgaa-xgaa. Me Johane ba gatsara cgoa hãa gatsara dim hùi-kg'aom iise.
6 Tshàam ka nxa̱ma-nxa̱maèam nqõóm wèém ẽe ba tsara kò caate, a tsara a nxãakg'aiga Pafose dim x'áém koe síí tcãà, a gaa koe Juta dim tsóò-kg'aom cgoa xg'ae, ncẽe kò gataga thẽé tshúù-ntcõa dim porofiti ii ba, Bare-Jeso ta kò ma tciiè ba. 7 Me kò tc'ãà-cookg'aim Seregio Paulom cgoa ko hãa, tc'ẽega kò iim khóè me e. Me Barenabasea tsara Sauloa tsara tcii, Nqarim dim kg'ui bam kò kóḿ kg'oana khama. 8 Igabam ko tsóò-kg'aom Bare-Jeso, Elemase ta ko ma Gerikas ka ma tciiè ba ntcoe tsara a, a ba a gataga tc'ãà-cookg'ai bam gha dtcòm̀an koe tcg'òó sa tc'ẽe. 9 Me nxãaska Saulom, ncẽe kò gataga Paulo ta ma tciiè ba, Tcom-tcomsam Tc'ẽem ka ko cg'oè cgaeèa ba qãea tòón tcgáí Elemasem koe a máá: 10 “Tsáá dxãwam di tsi cóá tseè, wèé zi gúù zi tchàno zi di tsi cg'õo-kg'ao tseè! Wèé kàan x'ooan hẽé naka xhùukuan hẽéthẽé di ka cg'oè cgaea tseè, cuiskaga tsi gáé X'aigam Nqarim di dàòan ncẽe tchàno guua hãa tite kàma-kama a tamase?
11 “Ncẽeska bóò, X'aigam Nqarim dim tshàu ba tsáá cgoa tééa q'aara. Káà tcgáí tsi gha, a gha gataga qáòm x'aè ba séè a táá cáḿs di x'áàn hòò a bóò,” tam méé. Me kúúga qháésega nqa̱ra-nqa̱u sa hẽé naka ntcùú sa hẽéthẽé ka cg'áé-kg'aiè, me qõòa nxa̱ma-nxa̱ma a qgóó-hìi me gha khóèan qaa. 12 Eẽm tc'ãà-cookg'aim ko dùús kúrúsea sa bóò kagam kò dtcòm̀, xgaa-xgaan ẽe X'aigam Nqarim dia ko kaisas are sa tcãà mea khama.
Pauloa tsara Barenabase tsara Antioke Pisidia di koe
13 Pafose koem kò Paulo ba gam ka c'ẽea tsara cgoa skepe sa q'ábà, a Perega koe síí, Pamfilia di i. Me kò Johane síí gaa koe q'aa cgoa tsara a, a Jerusalema koe ka̱bise. 14 Perega koe guus ka tsara kò Antioke Pisidia koe hàna koe síí. Ka tsara ko Sabata dim cáḿ ka còrè-nquum q'oo koe tcãà, a tsara a ntcõó. 15 X'áèan hẽé naka porofiti xu hẽéthẽé di zi tcgãya zi ko nxáráèa xg'ara, ka xu kò còrè-nquum di xu tc'ãà-cookg'ai xu khóèan tsééa úú, i síí dtcàrà tsara a, a máá: “Gaxae ka káíkhoea tsaoè, ghùi-tcáókuan dim kg'ui ba tsao kò úúa, ncẽe khóè ne tsao gaam cgoa x'áè kg'oana ba, ne tsao khóè ne bìrí me,” témé.
16 Me Paulo ba tẽem ko ka, x'õàa ba cgoa nqookagu ne a máá: “Iseraele di tu khóè tuè, naka gatu c'ẽe zi qhàò zi di tu hẽéthẽé e, gatu ncẽe Nqari ba ko q'áò tu, komsana te méé tu! 17 Nqarim, Iseraele di ne khóè ne di ba kò gaxae ka xõò ga xu nxárá tcg'òóa máásea, a ko khóè ne di kg'õèan qãèse qõòkagu, Egepeto koe ne ko x'ãèa ka, a ba a ko kaisa qarian cgoa gaam nqõóm koe séèa tcg'òó ne, 18 a ba a kò 40 khama noo kurian tchàa-xgóós koe gane di kg'óòan qáò-tcaoa máá. 19 A ba a kò Kanana koe ẽem ko 7 zi qhàò zi cg'õoa xgãá kam ko khóè ne nqõóan gane di máà, q'õò o ne gha ka.
20 “Wèé zi gúù zi ncẽe zia ko 450 khama noo kurian séè. Me kò ncẽe zi gúù zi qãá q'oo koe Nqari ba x'aigan máà ne, i kò nxãakg'aiga porofitim Samuelem di x'aèan síí tcãà. 21 Ne kò khóè ne nxãaska x'aiga ba dtcàrà, Me Nqari ba Saulo ba máà ne, Kishem ncẽe Benjamenem dis qhàòs di ko iim ka cóáse ba, me 40 kurian tc'ãà-cookg'ai ne. 22 Saulo bam ko x'aigan koe tcg'òós qãá q'oo koem kò Nqari ba Dafite ba x'aiga ba tòó. A gam ka nxàea tseegukagu a máá: ‘Dafitem Jesem ka cóáse bar hòòa, tcáó-c'õáa te dim khóè me e, tíí ko tc'ẽes gúùs wèé sam gha kúrú,’ témé. 23 Ncẽem khóèm dis qhàòs koem kò Nqari ba guu a Kgoara-kg'aom Jeso ba Iseraele ne koe tsééa óá, ncẽem kò ma nqòòkagua khama. 24 Jesom hàà tamas cookg'ai koem kò Johane ba chìbian koe tcóósean di tcguù-tcguukuan ka wèé ne khóè ne Iseraele di ne xgaa-xgaa. 25 Eẽm ko Johane tsééa ba cgoa xg'ara qõò kam kò tẽè a máá: ‘Tíí ra dìí ra, ta tu tc'ẽea? Eẽ tu nqòòkaguèar tama ra a, igaba bóò, C'ẽe ba ko qãáa te koe hàà, ncẽe nxàbo tca̱ia ba kgoara gar kg'ano tama ba,’ tam méé.
26 “Tíí kíí ga xaoè, a Abrahamam ka cóáse ga xaoè, naka gatu ncẽe ko Nqari ba q'áò tu, qhàò zi di tuè, kg'uian ncẽe kgoarasean dia gatá koe tsééa óágaèa. 27 Jerusalema koe x'ãèa hãa ne khóè ne hẽé naka gane di xu tc'ãà-cookg'ai xu hẽéthẽéa kò Jeso ba bóòa q'ãa tama kana kóḿa q'ãa tama. Igaba ne kò chìbi-chibi a xgàra Me, a ne a ko ncẽem dàòm ka porofiti xu di kg'uian tseegukagu, ncẽe wèé cáḿan Sabata di ka ko nxáráè e. 28 Táá xu kò q'ãa, dùútsa dàòm ka xu gha chìbi-chibi a cg'õo Me sa, igaba xu kò Pilato ba dtcàrà, cg'õo Mem gha sa. 29 Eẽ xu ko Gam ka ko góásea gúùan wèé tseegukagua xg'ara ka xu ko xgàus* xgàu - Gerika sa ko máá: ‘hìi’ témé. tc'amkg'ai koe xòo Me, a tc'ám̀s koe tcãà Me. 30 Igabam kò Nqari ba x'ooan koe ghùi Me. 31 Me kò gataga káí cáḿan ga bóòè ẽe kò ko Gam cgoa Galilea koe guu a ko Jerusalema koe qõò ne ka. Ncẽes noose ga ne gatá di ne khóè ne koe Gam di ne nxàea tseegukagu-kg'ao ne e. 32 Tsam ncẽe koe hààraa, hàà tsam gha qãè tchõàn xgaa-xgaa tu u ka. Nqòòkagukus Nqarim gatá ka xõò ga xu máàna hãa 33 sam ncẽeska tseegukagua gatá ka, gaxu di ta cóá ta, Jeso ba x'ooan koe ghùian ka. Ncẽe i gataga ma cám̀ dim pesalemam koe ma góásea khama a ko máá:
‘Tsáá Tsia Tiri Tsi Cóá Tsi i;
Ra ncẽem cáḿ koe guu a Tsarir Xõò Ra a,’
téméè khama. 34 Nqari ba x'ooan koe ghùi Mea, táám gha gaia ts'óó ka, di tseeguan di kg'uian ga ncẽe e Baebeles koe ncẽe ko máá:
‘Tcom-tcomsa a tseegu di ts'ee-ts'eekg'aikua
ner gha máà tu u,
ncẽe Dafite bar kò gaan ka nqòòkagua a,’
témé e.
35 I gataga c'ẽe koe ncẽeta ma góásea a ko máá:
‘Cuiskaga tsi tcom-tcomsam Qãàm tsari ba guu,
nakam ts'óóa hãa tite,’ témé.
36 Dafite ba kò gam di x'aèan ka Nqarim ko tc'ẽea sa kúrú, a ba a kò x'óó, a ba a gam ka xõò ga xu cgoa kg'ónòè, i tc'áróa ba ts'óó. 37 Igaba Gaam ẽe Nqarim ka kò x'ooan koe ghùièam di tc'áróa ne kò táá ts'óó. 38 Gaa domka méé xao q'ãa, tíí kíí ga xaoè, qgóóa-máákuan chìbian dia ncẽem Khóèm Jesom koe hàna sa. Ncẽe tchõà nea gaan xgaa-xgaa xao o tsam ko ga a. Moshem di x'áèan qgóóa qari ka tu kò táá tchàno tu iise bóòè, 39 igabam ko wèém ẽe ko Jesom koe dtcòm̀ ba Gaam domka tchànom iise bóòè. 40 Ke méé tu q'õése, nakas táá porofiti xu nxàeas gúù sa kúrúse cgae tu u guu, ncẽe ko máá:
41 ‘Bóò, gatu ntcoe-kg'ao tu,
are méé tu naka tua x'óóa xgãáse,
hààr gha gatu di xu cáḿ xu ka c'ẽes gúù sa kúrú,
c'ẽe ne khóè ne kòo gaas ka bìrí tu u
ne tu dtcòm̀ tite sa,’ ”
tam Paulo ba méé.
42 Tsara kò Pauloa tsara Barenabasea tsara còrè-nquum koe guu a ko qõò, ka ne kò khóè ne dtcàrà tsara a, ka̱bise tsara gha a hààkom Sabatam ka gaicara xgaa-xgaa ne sa. 43 Eẽs ko xg'ae sa qõòa q'aa ka ne kò káí ne Juta ne hẽé, naka Nqari-tcáóa ne khóè ne ncẽe Juta di cauan koe dtcòm̀a ne hẽéthẽé, Pauloa tsara Barenabasea tsara xùri, ncẽe ko síí kg'ui cgoa ne, a korè ne, Nqarim di cgóm̀kuan koe méé ne kg'ama gataga cúí ma hãa sa tsara.
44 Xùrikom cáḿ Sabata dim ka ne ko wèé ne khóè ne x'áé-dxoom ẽem di ne hàà ne gha X'aigam Nqarim dim kg'ui ba kóḿ ka qõòa xg'ae ne kò cg'orò ne táá síí. 45 Eẽ ne ko Juta ne xg'ae zi khóè ne di zi bóò, ka ne ko chìi di tc'ẽean ka cg'oè cgaeè, a ne a Paulo ba nco̱i, a ẽem ko kg'ui zi gúù zi ka ntcoeku cgoa me. 46 Tsara nxãaska Pauloa tsara Barenabasea tsara kgoarasease xo̱a xu a máá: “Kg'aia méé tsam ga kò Nqarim dim kg'ui ba gatua bìrí tu us gúù si i. Igabaga tu xguì Mea, a gataga x'áía hãa, chõò tama kg'õèan tu kg'ano tama sa, khama tsam gha ncẽeska tãá zi qhàò zi di ne koe síí. 47 Ncẽea X'aigam Nqarim ma x'áè tsama hãa ga a khama a máá:
‘Tãá zi qhàò zi dim x'áà bar kúrú tu ua hãa,
nxãasega tu gha Tiri kgoarasean nqõóm chõò-q'oo koe úú ka,’
témé,” ta tsara méé.
48 Tãá zi qhàò zi di ne ko ncẽe gúùan kóḿ ka ne ko qãè-tcao, a ne a X'aigam Nqarim dim kg'ui ba dqo̱m̀. Ne kò wèé ne ẽe kò nxárá tcg'òóèa ne chõò tama kg'õèan ne gha hòò ka dtcòm̀.
49 Me kò X'aigam Nqarim dim kg'ui ba wèém nqõóm ẽem koe tsa̱i-tsa̱ise. 50 Igaba ne kò Juta ne tcom-tcomsa zi khóè zi dtcòm̀a hãa zi hẽé, naka x'áé-dxoom di xu tc'ãà-cookg'ai xu hẽéthẽé ntcàma ghùi, a khóè ne kúrú, ne Pauloa tsara Barenabasea tsara cgáé-q'oo koe téé, a ne a gane dim nqõóm koe xhàiagu tsara a. 51 Tsara nxãaska gaa koe ga nqàrè tc'amkg'aia tsara di tsharàn qãè-qãe, a tsara a Ikonio dim nqõóm koe qõò. 52 Gatà i ko ii igaba ne kò xgaa-xgaase-kg'ao ne qãè-tcaoan ka cg'oè cgaeè, Tcom-tcomsam Tc'ẽem ka hẽéthẽé e.