5
Ky n'aa kedëng do ky n'aa hahỹỹh
1 Ti m' hajõk do ta jawén han'aa do Jesus bahapäh bä m', tabasëëk waëë hã m', ti m' tabahyy sooh. Ti m' ta ma metëëk do rabana ta wë, 2 ti m' tadu doo tama metëëk do sa hã. Hahỹỹ d' mä ta kyyh:
3 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng sa hã hẽ daab na'yyp doo, sa h'yyb gó jããm hẽ P'op Hagä Do hã daab 'yyp doo. Rawén ky n'aa kedëng, hỹ pong jé hawät do bag'ããs do karapee rabahadoo do hyb n'aa.
4 —Ky n'aa kedëng da jé ha'oot do hah'oop doo, P'op Hagä Do h'yyb en'yym do hyb n'aa da sa hã.
5 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng kaja hẽ sa h'yyb mahũũm doo, sa hejój hã h'yy kana'eeh doo. Rawén ky n'aa kedëng, hëëj papuuj* Taw'ããts hẽ ji ner'oot Apokarip 21.1. P'op Hagä Do ky n'aa enooh do danäh rabahadoo do hyb n'aa da.
6 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng takarẽn doo da ji bawät do hã tak'ëp h'yyb pad'ëëk doo. Rah'yyb pahadëëk do kan'oo däk da sa hã.
7 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng ta wób t'yyd mehĩĩn doo. P'op Hagä Do t'yyd mehĩĩn da sa hã kä.
8 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng baad hedoo do had'yyt hẽ h'yyb enäh doo. Ky n'aa kedëng da tii, rahapäh do hyb n'aa da P'op Hagä Doo sa matym me.
9 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng h'yyb nyyw gó habok do du n'aa doo. Ta ti hedoo doo ramaneëënh da P'op Hagä Do taah.
10 —P'op Hagä Do ky n'aa edëng da P'op Hagä Do karẽn do ramoo bok do hyb n'aa rarahejãã do hah'oop doo. Rawén ky n'aa kedëng, hỹ pong jé bag'ããs do karapee rabahadoo do hyb n'aa da.
11 —Ky n'aa kedëng bëëh, hëp ỹ n'aa bë raky n'aa rejã bä, bë rarahejã bä, daap hẽ nesaa do bë ky n'aa ran'oo bä. 12 Baad had'op do P'op Hagä Do anoo da bë hã ta säm hỹ pong jé. Ti hyb n'aa da bë h'yy gadejah, bë tsebee da, tii d' bë hã radoo bä né paawä! Tii d' né paa sa wahë makũ rabad'oo P'op Hagä Do ky n'aa rod sa hã, rarahejãã né paa sa hã —näng mä Jesus.
Jukiir ky n'aa gó, ta bag ky n'aa gó Jesus ma metëëk do panyyg n'aa hahỹỹh
13 Ti m' Jesus ky hadoo:
—Jukiir hadoo bëëh, badäk hahỹỹ hã habong do sa mahang.† Jukiir me ji ty gewuuk ta dab takanarejãã hyb n'aa. Jukiir hadoo P'op Hagä Do hã h'yy ka'eeh do badäk hahỹỹ hã habong do sa mahang. P'op Hagä Do hã h'yy ka'eeh do sa hyb n'aa nesaa do tak'ëp tawén kanah'ũũm badäk hahỹỹ bä. Jukiir nadah'ëëd wäd bä, dooh ji haja bä ji an'oo bä p'aa hẽnh tadah'ëëd däg bä. Tanadah'ëëd wäd bä, dooh hyb n'aa ji karẽn wät péh. Ji aw'oong hõm tii. Jé tabës pé tsab'eep da‡ Jukiir nadah'ëëd wät do hadoo ta hã h'yy ka'eeh do baad naboo bong doo. Baad ji nawäd wäd bä, baad nadoo do ji metëëh tii bä ta wób sa hã. Jukiir nadah'ëëd wät do hadoo, ji aw'oong hõm do hado däk ji tii bä. —näng mäh.
14 —Badäk hahỹỹ hã habong do sa bag hadoo bëëh. Dooh ji haja bä ji jejën bä panang waëë jó badäk doo. 15 Dooh ta bag ji gataa so bä ji waa hood yt hã ji dasooh hyb n'aa. Dooh. Ta bag ji dasooh ta tyng jó, sahõnh hẽ tób yt hã haj'eenh do rabag enä hyb n'aa. 16 Ti hadoo ẽnh bë hã. Bë metäh, rabahapäh hyb n'aa, baad hedoo do bë babok doo, baad hadoo do bë moo bok doo, bë Yb hỹ pong jé hawät do hã raj'aa etsë hyb n'aa kä bë hã rahapäh do hyb n'aa —näng mä Jesus.
Mosees ky n'aa jaw'yyk do ky n'aa hã Jesus ma metëëk do panyyg n'aa hahỹỹh
17 Ti m' Jesus ky hadoo:
—Ỹ ahyng babä ỹ gawats'iik hyb n'aa nado P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk doo, P'op Hagä Do ky n'aa rod rerih do paa na-ããj hẽ. Tii d' bë edoo manäh. Ỹ wén hyng P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk doo, P'op Hagä Do ky n'aa rod rerih do paa na-ããj hẽ, takaja däk hyb n'aa, hã ỹ kametëëh hyb n'aa na-ããj hẽ. 18 Baad bë ỹ maher'oot. Wë, badäk hahỹ hëëj bawät nä bä, P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk do dooh tagawatsig bä. Dooh ta bód had'os pé gawatsik péh, sahõnh hẽ ta hã kerih do kametëëh bä kä. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mäh. 19 —Jé P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk do bód t'aats ky nadaheeh doo, ta wób tama met'ëëg bä ta nemuun raky nadaheeh hyb n'aa, jããm hẽ ky n'aa nets'äs da ta ti hedoo do hỹ pong jé hawät do tabag'ããs do mahang. Jé P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk do ky daheeh doo, ta wób hã tama met'ëëg bä na-ããj hẽ, ky n'aa etsä däk tii, hỹ pong jé hawät do tabag'ããs do mahang —näng mäh.
Baad had'op Jesus karẽn ji bawät do ky n'aa hahỹỹh
20 —Baad bë ỹ maher'oot. Baad ub Pariséw red'oo raky daheeh P'op Hagä Do karẽn do ji hã. Ti hadoo ẽnh P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk do ma mehetëk doo. Ti hado né paawä, baad bë nado bä sa bahǟnh, dooh tabad'op hẽ bë haja bä hỹ pong jé hawät do bag'ããs do karapee bë hado bä —näng mäh.
1. Baad ji bawät sa mahǟnh ji da hadoo do hã ji hyb n'aa newëë do hã ky n'aa hahỹỹh
21 —Bë maa napäh né hẽ p'ooj ub ër wahë makũũ hã kamejũũ doo: “Manaboh manä a da hadoo doo. Nesaa do hã ky n'aa kety däk da jé ta da hadoo do daj'ëëp doo”,§ Esodo 20.13 näng kerih doo. 22 Ỹỹ kä, ỹ her'oot hahỹ bë hã: Jé ta da hadoo do wë kawajããn do sii hẽ ky n'aa kety däk da. Jé ta da hadoo do ky n'aa rejãã péh, taw'ããts hẽ ër wahë n'aa hedoo do raky n'aa etyy tii. Jé “h'yy gatamaa its õm!”, hanäng pé ta da hadoo do hã, p'eets hẽ tabanesaa hẽnh, tëëg hõõ gó da tabahoop —näng mäh.
23 —Ti hyb n'aa kä, P'op Hagä Do hã mama ejuu bä mahyb n'aa es'ee bä a hã a da hadoo do ganen'aak doo, baad nadoo do ta hã mamoo wät do hyb n'aa, 24 tii bä taw'ããts hẽ meréd dó mama ejuu do pan'aa ji ma ejuu do tyng pa. Tii bä ahõm a da hadoo do wë. Mets'ẽẽ õm tahyb n'aa mabaan hyb n'aa, p'aa hẽnh bë h'yyb enyyw padëëk hyb n'aa. Tii bä maju kä P'op Hagä Do wë mamanaa doo —näng mäh.
25 —Taw'ããts hẽ nayyw hẽ mah'yyb enäw a wë kawajããn doo, hyb n'aa jawyk do wë õm tamahũũm bä õm taky n'aa tapaa hyb n'aa paawä. Bë mahõm me, ta hõõ bä, mah'yyb enäw, hyb n'aa jawyk do ji hã ky n'aa etyy do hã, õm taky n'aa tapa mahǟnh. Tii d' manadoo bä, hyb n'aa jawyk do õm tabahaëënh da warahén hã, õm tadawäts gëët hyb n'aa kä. 26 Dooh d' manä bä kä tii bä, sahõnh hẽ manepaag bä. Né hup ỹ né hẽ ta ti ỹ her'oot doo —näng mäh.
2. Baad had'op, ta wób rabahed'oo do bahǟnh, ji bawät ỹỹj sa wë ky n'aa hahỹỹh
27 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh:
—Bë maa napäh hahỹ kamejũũ doo: “Aǟ manä ta seeh ỹỹm sii”,** Esodo 20.14 näng kerih do paah. 28 Ỹỹ kä, ỹ her'oot hahỹỹ d' bë hã: Ỹỹnh wë ty gadäk doo, ta sii haỹỹh do hyb n'aa newë däk doo, baad nado däg ta h'yyb tym hã kä. Nesaa do tamoo wäd däg kän, dooh né ta sii taǟ bä paawä. 29 A matym hyb n'aa nesaa do mamoo wäd bä, taw'ããts hẽ paawä a matym mado nyyh. Madawäts hõm. Taw'ããts hẽ sét a hã hanäng do kaw'oong hõm, tabanesaa hẽnh õm P'op Hagä Do aw'oong hõm mahǟnh. 30 A moo hub hadäk do hyb n'aa nesaa do mamoo wäd bä, taw'ããts hẽ paawä magakyd hõm a mooh. Madawäts hõm. Taw'ããts hẽ sét a hã hanäng do kaw'oong hõm, tabanesaa hẽnh õm P'op Hagä Do aw'oong hõm mahǟnh†† Dooh Jesus mejõ bä ji matym ji ado nä bä, ji moo see ji gakyd hõm bä. Jesus hapäh, ji h'yyb gó naa né hẽ ti nesaa do ji moo wät doo, ji heg'ããs doo. Tii da tawén her'oot, baad ji hyb n'aa matakëë hyb n'aa nesaa do ji moo nawät hyb n'aa. Dooh masuuj tado bä ta ti hedoo doo, Jesus hanäng péh. —näng mäh.
3. Baad had'op, ta wób rabahed'oo do sa bahǟnh, ji bawät ji ỹỹm wë ky n'aa hahỹỹh
31 —Hahỹỹ da kamejũũ do paah: “Jé ta ỹỹm heréd hõm doo, taw'ããts hẽ taban'oo däk né hẽ ta heen n'aa kerih do ta hã”,‡‡ Dew-Teronom 24.1 näng kerih do hã. 32 Ỹỹ kä, ỹ her'oot hahỹỹ d' bë hã: Jé daap hẽ ta ỹỹm heréd hõm doo, ta ỹỹm wadii do hyb n'aa tanado bä, ỹỹnh ta patug nadoo do sii he'ỹỹh do hado däk tan'oo bä ta ỹỹm paah. Aj'yy see gat'ëë däg bä ta ti ỹỹnh, nesaa doo, P'op Hagä Do ganadoo do tamoo wät. Ta see ỹỹm sii he'ỹỹh do hado däk tii —näng mäh.
4. Baad ji awäd bä, dooh hyb n'aa tak'ëp ji ky n'aa h'ũũm pé do ky n'aa hahỹỹh
33 —Bë maa napäh né hẽ p'ooj ub ër wahë makũũ hã kamejũũ doo: “Maky kahỹỹd manä Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do hã maky däng doo. Mamoo wäd né hẽ ta hã maky däng doo”, näng kerih doo. 34 Ỹỹ kä, ỹ her'oot hahỹỹ d' bë hã: Bë ky dëë manä da. P'op Hagä Do bag'ããs do tyng hadoo hỹ pong jé. Ti hyb n'aa bë ky dëë manä hỹ pong jé hã, bë ehub né hẽ bë ky däng do bë metëëh hyb n'aa. 35 P'op Hagä Do tsyym tyng hadoo badäk hahỹ hëëj.§§ Hỹ pong jé, P'op Hagä Do bag'ããs do tyng hadoo. Badäk hahỹỹh, P'op Hagä Do tsyym tyng hadoo Isaraéw buuj sa hã. Sahõnh hẽ P'op Hagä Do bag'ããs. Ti né sahõnh hẽ danäh, tahanäng pé tii. Ti hyb n'aa, bë ky dëë manä badäk hahỹ hëëj hã, bë ehub né hẽ bë ky däng do bë metëëh hyb n'aa. Bë ky dëë manä Jerusarẽnh panang hã, bë ehub né hẽ bë ky däng do bë metëëh hyb n'aa. P'op Hagä Doo, sahõnh hẽ bag'ããs do panang ti Jerusarẽnh. Ta ma tii. 36 Bë ky dëë manä bë nuu hã. Dooh ji haj'as pé ji hã hẽ ji ahỹỹd bä. Ji sëën na-ããj hẽ dooh ji haja bä ji ahỹỹd bä. 37 Ti hyb n'aa kä, “ỹỹ” bë noo bä, taw'ããts hẽ “ỹỹ” né hẽ bë h'yyb gó. “Dooh” bë noo bä, “dooh” né bë h'yyb gó. Jããm ti bë kyyh. Dooh hyb n'aa tak'ëp bë ky n'aa h'ũũm pé bë metëëh hyb n'aa ta ti bë ehub né hẽ. Nesaa Do Yb hanaa sahõnh hẽ ti bahǟnh tak'ëp ky n'aa h'ũũm doo —näng mäh.
5. Baad ji awäd bä, dooh ji abaaj bä nesaa do ji tah moo wät do ky n'aa hahỹỹh
38 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh:
—Bë maa napäh né hẽ hahỹ kamejũũ doo: “Ta da hadoo do matym rejãã doo, ta ti mo haj'aa näng do matym na-ããj ji rejãã. Ta da hadoo do tëg see gatëh hõm doo, ta ti mo haj'aa näng do tëg see na-ããj hẽ ji rejãã”,*** Esodo 21.24, Rewitikos 24.20, Dew-Teronom 19.21 näng kerih doo. 39 Ỹỹ kä, ỹ her'oot hahỹỹ d' bë hã: Bë mahũũm manä hyb n'aa jewyk do sa wë nesaa do bë hã moo wät doo, tamoo wät do säm tagadoo hyb n'aa paawä. Õm rapa ewyh bä manu mebyng hyb n'aa paawä, mamabaaj manäh. Man'oo a ta pa s'ee hẽnh rabewyyh hyb n'aa. 40 Hyb n'aa jewyk do sa wë a da hadoo do õm taky n'aa tapa bä a saroor hyb n'aa, man'oo ta hã a hatsë a hã hadäk do na-ããj hẽ. 41 Õm ramejõ bä sa ma mas'ëëd bä raky n'aa jaw'yyk do anoo do pénh, tii bä mamahǟj manä ta ti ramejũũ doo. Taw'ããts hẽ raky däng do bahǟnh mas'ëëd.††† Roma buuj warahén n'aa Isaraéw häj n'aa bä mejũũ do rahajaa, rakarẽn bä, ramejũũ Isaraéw buuj rasëët sa ma dawëë péj. Tii d' radoo bä, ramejũũ do bahǟnh ji asëët, näng Jesus kyyh. Dooh ji mahǟj bä. 42 Man'oo a da hadoo do ets'ẽẽ bä a hã. A h'ëëd see a da hadoo do ets'ẽẽ bä tab'aanh doo, man'oo né hẽ —näng mäh.
6. Baad ji awäd bä, ji majĩĩ sii hẽ ji kamahǟn do ky n'aa hahỹỹh
43 Ti m' Jesus ky hadoo ẽnh:
—Bë maa napäh né hẽ hahỹ ramejũũ do paah: “Makamahǟn a da hadoo doo. Mahyb n'aa wareem a majĩĩ.”‡‡‡ Rewitikos 19.18 44 Ỹỹ kä, ỹ her'oot hahỹỹ d' bë hã: Bë kamahǟn bë majĩĩ. Bë ky n'aa ets'ẽẽ bë hã rejãã doo, 45 bë Yb hỹ pong jé hawät do taah né bëëh, bë metëëh hyb n'aa ta tii hã. Bë Yb hỹ pong jé hawät do anoo papỹỹj bag tapahuunh doo, baad habok do sa hã, baad nabok do sa hã na-ããj hẽ. Baad habok do rababong bä tabanoo naëng badoos hyb n'aa, baad nabok do rababong bä na-ããj hẽ. 46 Bë gadoo bë ed'oo g'eeh hanäm do P'op Hagä Do hanaa, jããm né hẽ bë kamahǟn bä bë hã kamahǟn doo? Dajẽẽr Roma buuj hã ji hepak do taa n'aa, bë ty n'aa ges'yyk doo, ti na-ããj rakamahǟn sa hã kamahǟn doo. 47 Jããm hẽ bë wakããn hedoo do bë edëë bä, ta wób bad'oo do bahǟnh nado bë bad'oo. Jé P'op Hagä Do sa h'yyb gó nahapäh do na-ããj né hẽ redëng sa wakããn, sa najiis. 48 Ti hyb n'aa, taw'ããts hẽ baad had'yyt hẽ bë babok, bë Yb hỹ pong jé hawät do baad had'yyt hẽ tabawät doo da —näng mä Jesus kyyh sa hã.
*5:5 Taw'ããts hẽ ji ner'oot Apokarip 21.1.
†5:13 Jukiir me ji ty gewuuk ta dab takanarejãã hyb n'aa. Jukiir hadoo P'op Hagä Do hã h'yy ka'eeh do badäk hahỹỹ hã habong do sa mahang. P'op Hagä Do hã h'yy ka'eeh do sa hyb n'aa nesaa do tak'ëp tawén kanah'ũũm badäk hahỹỹ bä.
‡5:13 Jukiir nadah'ëëd wät do hadoo ta hã h'yy ka'eeh do baad naboo bong doo. Baad ji nawäd wäd bä, baad nadoo do ji metëëh tii bä ta wób sa hã. Jukiir nadah'ëëd wät do hadoo, ji aw'oong hõm do hado däk ji tii bä.
§5:21 Esodo 20.13
**5:27 Esodo 20.14
††5:30 Dooh Jesus mejõ bä ji matym ji ado nä bä, ji moo see ji gakyd hõm bä. Jesus hapäh, ji h'yyb gó naa né hẽ ti nesaa do ji moo wät doo, ji heg'ããs doo. Tii da tawén her'oot, baad ji hyb n'aa matakëë hyb n'aa nesaa do ji moo nawät hyb n'aa. Dooh masuuj tado bä ta ti hedoo doo, Jesus hanäng péh.
‡‡5:31 Dew-Teronom 24.1
§§5:35 Hỹ pong jé, P'op Hagä Do bag'ããs do tyng hadoo. Badäk hahỹỹh, P'op Hagä Do tsyym tyng hadoo Isaraéw buuj sa hã. Sahõnh hẽ P'op Hagä Do bag'ããs. Ti né sahõnh hẽ danäh, tahanäng pé tii.
***5:38 Esodo 21.24, Rewitikos 24.20, Dew-Teronom 19.21
†††5:41 Roma buuj warahén n'aa Isaraéw häj n'aa bä mejũũ do rahajaa, rakarẽn bä, ramejũũ Isaraéw buuj rasëët sa ma dawëë péj. Tii d' radoo bä, ramejũũ do bahǟnh ji asëët, näng Jesus kyyh. Dooh ji mahǟj bä.
‡‡‡5:43 Rewitikos 19.18