12
Nansa nì xitnùhu nèhivì nècuàchì dacuahá‑yá na ní sàhnù‑nè sìcàyòcó trigu quìvì descansu
1 Daaní, iin quìvì descansu nì quìhvi Jesús iin itu, te nì yàha‑ya yucán, cutnáhâ stná‑yà xì nècuàchì dacuahá‑yá. Dandu nì xìhì‑nè doco. Ñàyùcàndùá, nì quesaha‑né nì casahnù‑nè sìcàyòcó nùnì trigu itá yucán, te nì saxì‑néà. 2 Doco nècuàchì fariseu, nì xini‑nè ñà‑ndùá quidá nècuàchìmà, ñàyùcàndùá nì cachi‑nè xì‑yá:
―Cundehè‑ní nansa quidá nècuàchì dacuaha‑ní, quidá‑né iin chuun có‑sâha ley xi‑nda quida‑nda quìvì descansu.
3 Dandu nì cachi‑yà xì‑né:
―¿A cónì càhví‑nsiá (nùù tutu ìì) ndé cacháˋ nansa nì quida David na ní xìhì stná‑nè doco xi compañeru‑nè? 4 Vàchi nì quìhvi‑ne ini veheñùhu xi Dios, te nì xixi‑ne dìtà vídì ìì yucán, mate ni mii‑né ni compañeru‑nè, có‑sâha ley mà cuxi‑neà, cuisì nècuàchì dùtù. 5 Te ò inga casu, ¿a cónì càhví stná‑nsià nùù ley ìì nansa quidá dùtù quìvì descansu, quidá‑né (chuun ìì) ini veheñùhu, có‑chîvàha ndisa‑ne quìvì mà, doco màdì cuáchi nduá nùù‑né? 6 Doco yùhù cachíˋ xì‑nsiá, yohó iá ana chicá ndiaá nùù veheñùhu xi Dios. 7 (Náhà xìcà) cumánì gá cundaà ini‑nsià sàhà ñà‑ndùá cachí Dios nùù tutu ìì. Vàchi dohó cachí‑yà: “Yùhù chicá cudíì inì ñà‑cundehè ndahví stnahá‑nsiá, te màdì ñá‑cuàha guá‑nsià yùhù promesa”, cachí‑yà. Nú ni sáà‑nsià cundaà ini‑nsià sàhájàn nì cùí, dandu mà dácuídâ cuàchi‑nsia nèhivì còò falta xi. 8 Cunaha‑nsiá, yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, dandacú stnáì sàhà nansa quida nèhivì quìvì descansu ―nì cachi‑yà.
Nansa nì nduvàha iin tiàa nì ìchì dahuun iin ndahà‑xí
9 Daaní, nì quihin Jesús ichì cuàhàn‑yà veheñùhu, te nì quìhvi‑ya yucán. 10 Te yucán iá stná iin tiàa nì ìchì dahuun iin ndahà‑xí. Doco veheñùhu ma ndoó stná nèhivì cuní daquée cuàchi dìquì‑yá, te sàháyùcàndùá nì cachi‑nè xì‑yá:
―¿Amádi cuáchi nduá dandúvàha‑nda nèhivì nú quìvì descansu nduá?
11 Te nì cachi‑yà xì‑né:
―Ni cachí‑ndà iá iin riì xí‑nsiá, te sànì nacava‑sì xìchi, pues ¿amádi cúhùn‑nsià tavà‑nsiási xìchi ma, mate quívì descansu nduá? 12 Cunaha‑nsiá chicá ndiaá iin tiàa nùù iin riì. Ñàyùcàndùá cundáà ini‑ndà, vàtùni iá ñà‑quida‑nda chuun viì quìvì descansu.
13 Dandu nì cachi‑yà xì tiàa ma:
―Chitanini‑ní ndahà‑ní.
Dandu nì chitanini nècuàchìmà ndahà‑né, te momentu mà nì nduvàha dahuan nahi ñà‑inga mà. 14 Ñàyùcàndùá, nì caquee nècuàchì fariseu yucán, nì candatnuhu‑né nansa cui dandáñúhú‑nêyà.
15-16 Doco ináhá‑yâ ñà‑ndùá ndatnúhú‑nê, ñàyùcàndùá nì quee‑ya lugar mà cuàhàn‑yà. Te nì tenchicùn stná cuàhà gá nèhivì. Te nì dàndúvàha‑ya nsidaa nècuàchì cuhí xi‑ne, doco nì chinaha‑yá nècuàchìmà ñà‑màsà cáchí‑nè xì nèhivì ana divi nduú‑yá. 17 Ducán nì cachi‑yà xì‑né sàhà ñà‑nì cùú ndisa ñà‑ndùá nì cachitnùhu Isaías sànaha na ní nacani‑ne palabra yohó nì (cachi Dios sàhà Dèhemanì‑yá):
18 Ana yohó nduú ana xinúcuáchí nùí, vàchi sànì nacàxin mii‑yá. Cuú ínì sàhà‑yá, te cudíì ínì sàhà nansa quidá‑yá. Nùù anima‑yà cuàhìn caquìn Espíritu Ìì xí, dandu cachitnùhu‑ya xì nèhivì nsidaa ñuu nansa iá modo ndiaha xí. 19 Mà náâ‑yà xì nèhivì, ni mà cácánúú‑yá calle ndàhì ndee‑yá. 20 Te nèhivì (yáha ndahví) na iin ndòò cuàhàn ndañuhu, mà cúcúú dana‑ya xì‑né. Còó. (Mànì gá) quida‑ya xì‑né na ian quidá nèhivì ni mà dándâhvà xì ñà‑có‑tnûù vàha. Te ducán icúmí cunduu modo xi‑ya dècuèndè cundee palabra vàha xi‑ya, te sàà‑yà cundee dahuun‑ya. 21 Dècuèndè stná nèhivì inga raza, tnùndé ini xi mii stná‑nè cunduu‑ya, te divi quìvì mii‑yá icúmí‑nê ndacùcahan‑né.
Nansa nì dàquée cuàchi nèhivì dìquì Jesús, te nì cachi‑nè màdì Dios chindéé xí‑yâ, cachí‑nè
22 Daaní, ndacá‑né iin tiàa inácáá ñà‑malu anima‑xi vàxi nùù‑yá, te cuaá stná nècuàchìmà, te ihin stná‑nè. Dandu nì dàndúvàha‑ya nècuàchìmà, te nì nìhì‑né nì nacahàn‑nè, te nì natùi stná nùù‑né. 23 Ñàyùcàndùá, nì ndulocó nèhivì cuáhà yucán, te nì ndàcàtnùhù‑né nùù‑né, cachí‑nè:
―¿A víhíní nduú Jesús (nècuàchì ndiaha) descendencia xi David (icúmí ndecunu)?
24 Doco iníní nècuàchì fariseu nansa cachí nèhivì mà, ñàyùcàndùá nì cachi‑nè:
―Còó, vàchi ñà‑malu cusáhnû nani Beelzebú, divi nduú ana chindéé, te ducán tavá Jesús ñà‑malu.
25 Doco ináhá‑yâ nansa nacání ini nècuàchìmà, ñàyùcàndùá nì cachi‑yà xì‑né:
―Nú ni táhndè dava nècuàchì xídandacú nùù iin ñuu, te náâ stnàhá‑né, dandu mà cúí dandacú gá‑nè nùù ñuu mà. Stná nèhivì ndoó ñuu mà, nú ni táhndè dava‑ne, mà cóó gà stná ñuu mà. Te ò nèhivì ndoó iin vehe, nú náâ stnàhá‑né, dandu mà cúí cundoo tàcá gà‑nè vehe ma. 26 Te nú ducán ni cúndúú stná nacua cachí mii‑nsiá, ñà‑tàvá stnahá ñà‑malu xi Satanás, dandu ñà‑sànì tàhndè dava stná‑si cunduajàn nì cùí, mà cúí dandacú gá quisì cusáhnû má nùù tnaha‑sì, nú ducán.
27 ’Mii‑nsiá, cachí‑nsià ñà‑chìndéé sì‑Beelzebú yùhù na taví ñà‑malu. Doco còó, vàchi nèhivì xí mii stná‑nsià, tùha stná‑nè tavà‑né ñà‑malu. Te ¿ana dìpódèr‑xi quidá‑néàmà? (Amádi poder xi Dios chindéé xí‑nê.) Ñàyùcàndùá, vàtùni cachi mii‑né xì‑nsiá ñà‑cónì càchí viì‑nsiá sàhí. 28 Cunaha‑nsiá, Espíritu Ìì xí Dios nduú ana chindéé xî taví‑si, ñàyùcàndùá náhà xìcà, vichi sànì sàà tiempu cuni‑nsià nansa dandacú ndiaha mii‑yá.
29 ’Iin tiàa ndacuì, mà cúí quìhvi ndevàha nèhivì vehe‑tè nansa‑ni nì cui ñà‑tavà‑né ñà‑ìcúmí‑tê. Còó, vàchi dihna icúmí‑nê chicuhni‑nète, dandu vàtùni quida‑neàmà.
30 ’Nsidaa ana có‑ìá favor xi, contra xi nduú‑né. Te nsidaa ana có‑chìndéé xî danátáquì nèhivì xí, ducán nduá na ian taxi‑né nècuàchìmà.
31 ’Ñàyùcàndùá, yùhù cachíˋ xì‑nsiá, vàtùni cuicahnú ini Dios sàhà nsidanicuú cuàchi nèhivì, xì nsidanicuú modo cáhàn ùhí‑nè dìquì‑yá; doco nú ni cáhàn ùhí‑nè dìquì Espíritu Ìì xí‑yá, dandu mà níhì‑né cuicahnú ini‑yà sàhà‑né. 32 Mate ni cáhàn ùhí nèhivì dìquì yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, doco vàtùni nìhì‑né cuicahnú ini Dios sàhà‑né. Doco nú dìquì Espíritu Ìì ni cáhàn ùhí‑nè, dandu mà nunca sàà‑yà cuicahnú ini‑yà sàhà‑né, ni tiempu ndoo‑nda ñuhìví yohó, te ni stná tiempu cundoo‑nda inga ñuhìví nicanicuahàn.
Na ian nacúní‑ndà yutnù fruta, ducán nacuni stná‑ndà nèhivì a váha‑ne, ò á coó, cachí Jesús
33 ’Nú ni cachí‑ndà vàha iin yutnù fruta, dandu cuní cachàmà vàha stná fruta sáha‑nù. Te nú ni cachí‑ndà còò chuun yutnù fruta mà, dandu cuní cachàmà ñà‑còò chuun stná fruta‑nu, vàchi sàhà fruta‑nu cundáà ini‑ndà a yútnu vàha nduú‑nu, ò á coó. 34 Cunaha‑nsiá, nahi anima còò, ducán iá anima mii‑nsiá (nècuàchì fariseu), vàchi malu sàstnùhù‑nsiá. Ñàyùcàndùá, mà cùì cáhàn‑nsià ñà‑ìá viì. Vàchi cuisì ñà‑ñùhú chitu ini anima‑ndà nduá cáhàn‑ndà sàhà‑xí. 35 Iin nècuàchì vàha, cuàhà ñà‑vàha ñuhú ini anima‑nè, te ñàyùcàndùá divi palabra vàha ma nduá cachí‑nè. Doco iin nècuàchì malu, cuàhà ñà‑chìcuéhè ñuhú ini anima‑nè, ñàyùcàndùá, ñà‑chìcuéhè mà nduá cachí stná‑nè. 36 Te yùhù cachíˋ xì‑nsiá, na sáà quìvì juiciu, dandu icúmí nsidaa nèhivì nacuàha‑ne cuenta índù chuun nì cachi‑ne nsidaa palabra chicuéhè mà. 37 Vàchi nacua nì cachi‑nè yuhù‑né, divi ducán icúmí ndundaà sàhà‑né (nùù Dios), a cuáhàn‑nè càcu‑ne, te ò cuáhàn‑nè ndañuhu‑né ―nì cachi Jesús.
Nansa nì xìcàn nèhivì quida Jesús iin milagru cundehè‑né, dandu cunindisá‑néyà, cachí‑nè
38 Daaní, (nì sàà) dava maestru ley xi veheñùhu, xì stná dava nècuàchì fariseu, te nì cachi‑nè xì‑yá:
―Maestro, cuní‑nsì quida‑ní iin milagru fuerte cundehè‑nsí.
39 Dandu nì cachi‑yà xì‑né:
―Cuisì nèhivì malu te sìquini xícàn coo iin milagru cundehè‑né, a ndísá icúmí yùhù poder cahan‑né. Doco mà níhì‑né cundehè‑né inga milagru, cuisì ñà‑ndùá (nì xini nèhivì sànaha) na ní cuu milagru xi Jonás, iin profeta nìsa cahàn cuenta xi Dios. 40 Vàchi na ian nì ndòo Jonás mà ini tìxi iin siaca cahnú ùnì ndui te ùnì ñuú, divi ducán icúmí cuu stná xì yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, cunacaa stnáì tìxi ñuhù ùnì ndui te ùnì ñuú.
41 ’Na quívì cuu juiciu, te màcuìta nsidaa nèhivì tiempu vichi (nùù Dios), dandu yucán icúmí màcuìta stná nèhivì ñuu sànaha nani Nínive, te daquée cuàchi‑ne dìquì nèhivì tiempu vichi, vàchi nèhivì ñuu mà, nì naxicocuíìn ini‑nè na ní càhàn Jonás xì‑né. Doco nèhivì vichi, còó, mate sánì quesaa ana chicá ndiaá nùù Jonás mà. 42 Daaní, yucán icúmí nàcuììn stná nècuàchì ñahà reina nìsa dandacú nùù ladu sur sànaha. Te daquée cuàchi stná‑nè dìquì nèhivì tiempu vichi, vàchi dècuèndè iin ñuu chicá xica ní quixi‑ne ñà‑cunini‑ne cáhàn nchichí rey Salomón. Doco cunaha‑nsiá, vichi sànì quesaa ana chicá ndiaá nùù Salomón mà, (doco có‑ndùlócô nèhivì).
Nansa cuú xi iin nèhivì nú sànì naxicocuíìn iin ñà‑malu nì quee antes nùù‑né
43 ’Nú sànì quee iin ñà‑malu ini iin nèhivì, dandu xicánúú‑si yáha‑sì lugar ìchí, nandúcú‑sî ndé coo dadí‑si. Te nú nì cundaà inì‑si mà cùì, 44 dandu cachí‑si: “Còó, chicá vàha nùhì ini anima ndé nìsa ìe antes, vàchi vehi nduá”. Ñàyùcàndùá, mànuhù‑sí anima nèhivì mà, doco nú nì xinì‑si còò inga ana inácáá, dandu quidá‑si cuenta na ian sànì ndundoa, te nì nducutá. 45 Ñàyùcàndùá, cuàhàn‑si nácuàca‑sì inga ùsà tnaha‑sì chicá tùha quini, te quíhvi nsihi‑sì ini anima nècuàchìma ñà‑cuñuhu‑sì yucán. Sàhájàn, chicá pesadu nácòo‑ne nùù antes. Te cunaha‑nsiá, divi ducán icúmí cuu stná xì nèhivì malu tiempu vichi ―nì cachi Jesús.
Ñà‑ndùá nì cachi Jesús sàhà dihi‑yá xì sàhà ñani‑yà na ní casaà‑nè caná‑néyà
46 Cáhàn va Jesús xì nèhivì, te yucán nì sàà dihi‑yá xì stná ñani‑yà. Itá‑né tùvèhé, cuní‑nè càhàn‑nè xì‑yá. 47 Dandu nì cachitnùhu iin nèhivì xì‑yá:
―Cunaha‑ní, tùvèhècàˊ iín mamá xi‑ní, xì stná ñanì‑ní; cuní‑nè càhàn‑nè xì‑ní.
48 Dandu nì cachi Jesús xì nèhivì nì cachitnùhu ma:
―¿Ana divi nduú mamá xi (cahan‑ní)? Te ò ¿ana divi xínduu ñanì?
49 Dandu nì chitanini‑ya ndahà‑yá, nì quida‑ya señalar nsidaa nèhivì dacuahá‑yá mà, te nì cachi‑yà:
―Divi nècuàchì yohó xínduu nahi mamá xi, ò nahi ñanì. 50 Vàchi nsidanicuú ana quìdà‑xì ñà‑ndùá cuní Yuamánìˊ iá ansivi, divi mii‑né xínduu‑ne nahi ñanì, nahi cùhe, te nahi dihi stnáì.