2
Dā ínūu Espíritū Sántū
1 Dā xee táꞌan ntuvi é kūvi viko iña ñá Israee, viko é nani Pentecōsteé ne, dadɨɨ ntoo ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña kuíntiꞌxe i san. 2 Dā nénī ñá uun káñuꞌū tsí nte e dukún kan, vatā ó te tātsin dóo ntii kainu ne, koó da kakeꞌxen nī kava má viꞌī mí ntoo ña. 3 Kidáā ne, ntii díto ñuꞌu kaiꞌxi. Kaxiꞌí nuu ñuꞌu san dɨkɨ ñá xe un xé un ñā. 4 Kidáā ne, ínūu Espíritū Sántū san nima ñá ne, eni ntuꞌu ñā ntákaꞌan ña é tūku e túku túꞌūn, tsí xeꞌe Espíritū Sántū san é kūvi kaꞌan ña.
5 Ntuvi sāꞌá ne, xee ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ tatá viꞌi ña Israee, ña e dóo ntaínuu iní i Xuva kō. Dā míꞌī ká ñuu véꞌxi ña, xée ña ñūú Jerusaleen é viī ñá nchuꞌun Xuva kō. 6 Dā tékū ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san tsi dóo ntii kakaꞌan ñuꞌú ne, ikan tsī nátaká nuu ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ña. Ña é da ve xée sán ne, é tūku e túku túꞌūn ntákaꞌan ña. Koó dā kúduꞌva ña da téku ña túꞌun ñā e ntákaꞌan ña kuíntiꞌxe i san. 7 Koó dā kúdana iní ña ne, ntánatíin ña ni tāꞌan ña, ntákaꞌan ña:
—¿Vá ña ntu te ña ñuú Galilea, ña kuān ó ntákaꞌan san? 8 ¿Nté kuī ntátekú ntu ko tūꞌun é ntákaꞌan ña, vata tsi tē dadɨɨ túꞌun ko ni ñā? 9 Tsí xoꞌō ne, é xīo xío ñuu ko: ñuú Partia, ni ñūú Media, ni ñūú Elan, ni ñūú Mesopotamia, ni ñūú Judea, ni ñūú Capadocia, ni ñūú Puntu, ni ñūú Asia, 10 ni ñūú Frigia, ni ñūú Panfilia, ni ñūú Egítō né, iō ñá ne, véꞌxi ñā un tsi nte ñuu África, é díi ka ikā é ñuú Cirene. Iꞌa ntoo ña ñuú Romá dɨ; iō ñá ne, ña Israee ña; iō ñá ne, dadɨɨ tsi ntántīkɨn ñá Xuva ko nī ña Israee. 11 Iꞌa ntoo ña ñuú Cretá dɨ, nī ña ñuú Arabia. Ntá tsi un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ o ntáteku ko é ntántaa ña ni kō nté o de Xuva kō e dóo kaxntii ña kō né, dɨvi tsi tūꞌún mii kō ntákaꞌan ña —kaꞌan ña.
12 Koó dā kúduꞌva ña nee iña é kākuvi ne, ntátsixeꞌe tāꞌan ña:
—¿Míꞌi ntu vēꞌxi é kuan ō ntáde ñaꞌa san? —kaꞌan ña.
13 Ntá tsi iō ñá ne, da ntáxkuntée ña, ntákaꞌan ña:
—Tē dóo ñuꞌu tsitū nima ña vínu xee —kaꞌan ña.
Nté ō kaꞌán Pedru ni ñaꞌá san
14 Kidáā ne, nákuntāñɨ́ dadɨɨ Pedru ni pustru ñá uꞌxi ɨ́ɨn san é kāꞌan ñá ni ñāꞌa sán ne, un ntii tsī kéne ña, kakaꞌan ñá ni ñā:
—Un ntɨꞌɨ kuēꞌen dúꞌva ntō, ña ñuú Judea ni ñá ñuú Jerusaleén ne, viꞌa ve ne, kini váꞌa nto é kaꞌán ntɨ ni ntō. 15 Ñaꞌa sāꞌá ne, ña te kɨ́ꞌvi ñā. Ini nto tsí dā ve kaeku ɨɨn teváa. 16 Ñāꞌá ni san, tsi sáꞌa ne, kakuvi vata ō kaꞌan Jóee dá kaꞌan ñá naa Xuva ko é ūve naꞌa nté ntūvi diꞌna, kakaꞌan ña:
17 Te xēe táꞌān ntuvi é ntɨ̄ꞌɨ ñuxiví ne,
táxnūú u Espíritū Sántū ko
é kunūu ña nima ñáꞌa, ña ntoo dá kanɨɨ ñūxivi.
Kidáā ne, káꞌan iꞌxā ntó, te tíi, te ñadɨ̄ꞌɨ, naá ko.
Na kuetsī sán ne, vata koo kuvi é nākueni na, kiní na é nāñeꞌé u na.
Ñatā sán ne, ñuu ení kān nañēꞌé u ña nté koo kuvi rkontuvi.
18 Ntuvi tsikán ne, taxnūú u Espíritū Sántū ko
é kunūu ña nima ñá ntáde tsiñu kuenta iñá ko, te tíi, te ñadɨ̄ꞌɨ ñá ne,
da kidáa kāꞌan ñá naá ko.
19 Taꞌxi ú kuenta é dukún kān ne,
ñuxiví a kii nɨñɨ́ ne,
koko ñuꞌú ne,
dōo kene uꞌme vata kaa viko nuꞌu.
20 Kuneé ngantií ne,
koko kuēꞌe kueꞌé xoo, vata ito nɨñɨ,
diꞌna tē xee táꞌan ntuvi é naīnu Tóꞌo kō.
Kidáa ntūvi e dóo kaꞌnu, e dóo váꞌa ō.
21 Dā xoó ka ñaꞌa, ña é kaku niꞌi i Tóꞌo kō ne,
nakáku ña,
kaꞌan Jóeé san kídaā.
22 ʼUn ntɨꞌɨ kuēꞌen dúꞌva nto, ñatīí Israee, kini váꞌa nto é kāꞌán ntɨ ni ntō: Tsí Jesuu, ñá ñuú Nazareé ne, dɨvi ñā e dóo vaꞌá ña ni Xuva kō. É īni ntó tsí xeꞌé Xuva kō é kūvi vií ña nuu i e dóo naꞌnu méꞌñu ntō né, dōo kueꞌe kuénta táꞌxi ña vata koo é na kūtuni nto tsí mii Xuva kō táxnūu ña ña. 23 Ntá tsi dā ntúvi ña kuenta ntáꞌa nto, vata tsi ō dé kûꞌvé Xuva ko ntē ntúvi diꞌna ne, dɨvi ntō tɨ́ɨn nto ña ne, ēꞌní nto ña dā xeꞌé nto itsi é naxnteē ñá kini ntáa san ña ntíkā krusi. 24 Ntá tsi Xuva kō ne, nantóto ña ña dá xiꞌi ña. Ña ni kúvi vīí doxiꞌí san ni ñā. 25 Tsí kuān ó uve naꞌa nte ntúvi diꞌna, kakaꞌán rei Davii kuénta iña ña:
Iní u tsí nguentúvi katuví u ni Xuva kō.
Ñá kauꞌvī kueꞌén ko,
tsí dɨvi ñā kunuu méꞌñu kūnuu dava ña ko.
26 Dukuān é nakūnuu dîní nimá ko ne,
dōó diní ko, kakaꞌán u.
Nakutúvi vāꞌá kueꞌen kúñū ko,
27 tsi ñá xtuvī mii ntó nimá ko doxiꞌí kān;
ntē ña taꞌxi nto é tēꞌu kúñū ko,
tsí xuꞌu é iꞌxā nto e dóo vaꞌá u.
28 Dɨvi ntō nañéꞌē ntó ko
nté koo niꞌí ko ntuví vaꞌá iñá ko.
Xuꞌú ne, nakunúu dini kueꞌén nimá ko
é kutūví dadɨɨ ú ni ntō.
Kuan ō kaꞌan Dávií san kídaā.
29 ʼĒni, é īni nto tsí xiꞌi úva ata ko Dāvií ne, dā intúꞌxi ña. Tsí iꞌa tuvi dukuan ñáña ñā mí īntúꞌxi ña. 30 Ntá tsi Davií ne, kakaꞌan ñá naa Xuva ko é kuān ó kakaꞌan ña. Ini ña tsí Xuva kō xeꞌé ña xuꞌu ña tsí uun iꞌxá ika ña kunūu naa ña é viī ñá rei iñá ko, xoꞌō e ñá Israee o. 31 Dukuān né, vata tsī ó te nte díꞌna íni Davii nté koo kuvi ne, kaꞌan ña kuenta iña é ntoto Cristu dá xiꞌi ña, tsí ña kunuu mii nima ña mí ñuꞌu nima ñá xiꞌi; ntē ña téꞌu kúñu ñā dɨ. 32 Ne, kuan ō kúvi ntiꞌxe, tsí Xuva kō ne, nantóto ña Jesuu. Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ntɨ é uxuvi ñáꞌa ntɨ́, ntáde ntaá ntɨ tsí iní ntɨ tsí nuu é ntaā i é ntóto ña dá xiꞌi ña. 33 Kidáā ne, kúntāa ña é kutuvī ñá ntaꞌa kuaꞌa Xuva kō é kada kúꞌvē ñá, tsi dóo iō ñá é viī ña. Kidáā ne, táxnuu Xuva kō Espíritū Sántū sán, vatā ó kakaꞌan ñá nte díꞌna ne, dɨvi ñā kade ña é un ntɨꞌɨ̄ é ntaíni nto nī é ntátekú nto é kākúvi vevii. 34 Tsí ña te rei Davií san ña é kūntáa viꞌi antɨ̄vi, tsí mii Dāvii kakáꞌan ña:
Kakaꞌan Xúva ko nī Tóꞌō kó:
“Kutūvín diñɨ kuaꞌa kó,
35 dā nté kūvi vii ntɨ́ꞌɨ ú nī ña ntaínchuꞌvi o”,
kaꞌan Xúva kō.
Kuan ō kaꞌan Dávii kídaā.
36 ʼNa kūtuni ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña Israeé san tsí nuu é ntaā i tsí dɨvi Jēsuu, ña é náxnteē nto ntíkā krusí ne, dɨvi ñā é nakaxnúu Xuva ko ñā é viī ñá Tóꞌo kō, é viī ñá Cristu, ña é nakākú kō —kaꞌán Pedru ni ña.
37 Dā téku ñaꞌa san é kākaꞌan ñá ni ñā né, dōo uꞌvi kúvi ña. Tsixeꞌe ñā Pedru ní pustru ñá nguiī san:
—Ēni, ¿nté ntu koo vií ntɨ é ntūváꞌā ntɨ́ ni Xuva ko vē? —kaꞌan ña.
38 Kidáā ne, kakaꞌán Pedru ni ñā:
—Natuꞌvi nto kuétsi nto ntaꞌa Xuva kō ne, kutsi ntute nto xé un xé un nto kuēnta iña Jésuu, vata koo é kāda kaꞌnu iní Xuva ko kuētsí nto ne, taꞌxi ña Espíritū Sántū é kunūu ña nima nto. 39 Tsi táꞌxi Xuva ko xūꞌu ña é kuān koo vií ña ni ko ni iꞌxā kó, ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa, kuān te dóo ikā ntoo ña, da xōó ka ñaꞌa e kána Xuva kō é kūvi ña iña ña —kaꞌan ña.
40 Dōó naꞌa kākaꞌán Pedru ni ñá ne, dōó kueꞌe é kākaꞌan ñá ni ñā. Kaxéꞌe ña ña itsi, kakaꞌan ña:
—Kii nteé xio nto ña kini ntáa san ve —kaꞌan ña.
41 Dōo tɨtɨ́n ñaꞌa kuíntiꞌxe ña é kākaꞌan ñá ne, itsi ntute ñā. Iō ñá te ūni míil ñāꞌa, ña é nakuvé taꞌan ntuvi tsikan nī ña kuíntiꞌxe i san. 42 Ña sāꞌá ne, dōo dé ntaa ña un ntɨꞌɨ̄ é nañéꞌe pustrú san ña ne, dōo dé ntaa ña nataká nuu ña é kātsin dava ña tañúꞌu nī é kāꞌan ntâꞌví ña ni Xuva kō dɨ.
Ntuvi iña ña kuíntiꞌxe i san dá iñɨ ntuꞌu é nataká nuu ña
43 Xuva kō né, dōo xntíi ña pustrú san é viī ñá nuu i e dóo naꞌnu, e dóo tɨtɨ́n kuenta xéꞌe ña. Ñaꞌa sán ne, koó dā kúduꞌva ña ne, dōo uꞌví ña. 44 Ña kuíntiꞌxe i sán ne, dadɨɨ tsi ika ña ne, uun tsi nima ña. Kaxntii tāꞌan ñá ni da nēé ka é īo iña ña. 45 Dīko ña iña míi ña ne, dā nákeꞌnté dava ña diuꞌun i, tsíꞌi ña ntaꞌa taꞌan ña xé un xé un ña vata kaa é kātaan núu ña. 46 Utén utén nátaká nuu ña ini ukún kaꞌnu kān ne, dadɨɨ éꞌxi ña nú viꞌi ña kān, katsín dava ña tañúꞌū. Dōo diní ñuꞌu nima ñá ne, ntē ña ni de náꞌnu ña ni tāꞌan ña. 47 Da mii kuēꞌen tsi é nānuꞌu ñá iní ña Xuva kō ne, dōo váꞌa kaꞌan ñáꞌa san íña ña. Utén utén ne, dukuān ntákutɨ̄tɨ́n ñaꞌa, ña nakáku Xuva kō.