Baluwa ya Paulo kwa wanhu wa ako
Kolosai
Ulongozi
Baluwa kwa Wakolosai yandikigwa na Mtumigwa Paulo (Sula ya 1:1). Baluwa ino kayandika viyakalile mkifungo yogesigwa kayandikila ako Lumi behi na mwaka wa 60 toka kuvumbuka kwa Kilisito. Baluwa kwa Wakolosai hamoja na baluwa kwa Waefeso na Filemoni zokemigwa baluwa za mkifungo kwavija Paulo kazandika viyakalile mkifungo. Kandika baluwa ino kwa kibumbila cha wanhu wamtogole Yesu kudibuga da Kolosai. Paulo hasongile heyo bule kibumbila acho cha wanhu wamtogole Yesu ako Kolosai kamba mwenyego viyalongile sula ya 2:1, lakini kakala na ng'honde mbuli ya kibumbila acho. Yogesigwa Epafulasi ayo yasongile kibumbila acho cha wanhu wamtogole Yesu kwavija kakala kolawa Kolosai.
Paulo kalonga mbuli ya wafundiza wavizi mna ikibumbila cha wanhu wamtogole Yesu ako Kolosai. Hanhu hakulu ha baluwa yake kandika mbuli ayo. Ako kukala na kibumbila cha Wayahudi wamtogole Yesu wakalile wowananahiza wanhu wayagwe wamtogole Yesu wakweleleze malagizo ga Wayahudi kulawa mdilagano da umwaka, ng'hani ng'hani kwingila kumbi. Paulo kawandikila wanhu wamtogole Yesu hawalondeka chochose ila kumtogola Kilisito muladi watogoligwe na Mulungu (Sula ya 1:15-20) na mafundizo gago golawa mna izinzewele za wanhu hagafaya (Sula ya 2:8).
Mbuli zili mkitabu
Paulo kosonga baluwa yake kwa kuwalamusa kibumbila cha wanhu wamtogole Yesu ako Kolosai (Sula ya 1:1-2).
Abaho kandika mbuli ya ukulu wa Kilisito ng'hani ng'hani mbuli ya mafundizo ga uvizi ako Kolosai (Sula ya 1:3-3:4).
Kamba viili kwa baluwa ziyagwe za Paulo, nusu ya ibaluwa kandika mbuli za malagizo golondigwa kwa wanhu wamtogole Yesu (Sula ya 3:5-4:6).
Paulo komambukiza kwa kuwalamusa na malagizo ga baluwa ayo isomigwe kwa sauti kwa vibumbila viyagwe va wanhu wamtogole Yesu (Sula ya 4:7-18).
1
1 Niye Paulo, namtumigwa wa Yesu Kilisito, kwa kulonda Mulungu. Niye na ndugu yetu Timoseo, 2 towandikila mweye ndugu zetu, wanhu wa Mulungu mumtogole goya Kilisito, muli ako Kolosai, Mulungu Tataetu yawagwee ng'hekewa na tindiwalo.
Paulo kompula Mulungu na komgwaa nhogolwa
3 Siku zose twahawapulila kwa Mulungu, tomgwaa nhogolwa Mulungu, Tata wa Mndewa wetu Yesu Kilisito, 4 kwavija tuhulika vimumtamanila Yesu Kilisito na tuhulika unogelwa wenu mulinao kwa wanhu wose wa Mulungu. 5 Tamanilo jenu na unogelwa va mna vinhu vimbetela kubokela vimwikiligwe goya kuulanga, muihulika mbuli ayo aho haichanduso vimupeteligwe usenga wa ukweli nao ni Mbuli Inogile. 6 Mbuli ino Inogile yokwenela mwiisi yose na yowagalusa wanhu watende ganogile, kamba viitendile kumwenu toka siku dija vimuihulike na kuujuwa ukweli wa ng'hekewa ya Mulungu. 7 Muifunza ng'hekewa ya Mulungu kwa msang'hanaji miyetu Epafulasi itumnogela, yomsang'hanila goya Kilisito mbuli ya tweye. 8 Vivija katulongela mbuli ya unogelwa wenu mugweleligwe na Loho wa Mulungu.
9 Avo, toka vituhulike mbuli zenu hatulekile kuwapulila kwa Mulungu, yawagwee ubala wose wa kutenda kiyolonda na nzewele zose na kujuwa. Vose vino volawa kwa Loho wake. 10 Na tompula Mulungu muladi mukale viyolonda Mndewa na mumnogeze, muugima wenu mutende ganogile, mugendelele kumjuwa Mulungu. 11 Mulungu yawagangamize kwa udahi wake mkulu muladi mubetele kila kinhu kwa kufunga umoyo na kudeng'helela, 12 kwa kumgwaa nhogolwa Tata yawatendile mweye muwe na fungu mna igaja yawekile wanhu zake muundewa wa mulenge. 13 Mulungu katuhonya kulawa mmakono ga ziza, katugala muundewa wa Mwanage yomnogela, 14 kubitila heyo tolekesigwa na nzambi zetu zogeligwa kumgongo.
Ukulu wa Kilisito
15 Kilisito yokoneka kaigala too na Mulungu hakoneka. Kilisito ayo chaudele, heyo ayo mkulu wa vinhu vose viumbigwe. 16 Kwavija kubitila heyo vinhu vose va kuulanga na mwiisi viumbigwa, vinhu vikoneka na vija havikoneka, hamoja na wandewa, watawala, wakulu na weli na udahi. Vinhu vose viumbigwa kubitila heyo na kwa mbuli ya heyo. 17 Vinhu vose ving'hali havinaumbigwa Kilisito kakala baho, na kwa kuilumba na heyo vinhu vose vikigwa goya. 18 Nayo ayo pala da lukuli, lukuli awo wanhu wose wamtogole Yesu. Heyo ayo chanduso cha ugima, heyo ayo yasongile kuzilibuka kwa wanhu wafile muladi yawe mkulu mna ivinhu vose. 19 Kwavija Mulungu kanogelwa kumtenda Mwanage yamuhale kwa kila kinhu. 20 Kubitila Imwana, Mulungu kavibweza vinhu vose viilumbe nayo. Kwa damu ya Mwanage mumsalaba Mulungu katenda tindiwalo, avo kuvitenda vinhu vose viilumbe nayo, mwiisi na kuulanga.
21 Aho umwaka mukala kutali na Mulungu na mukala muihile nayo mbuli ya gehile mugatendile na kugagesa. 22 Lakini sambi kwa ifa ya lukuli lwa Mwanage, Mulungu kawatenda muilumbe nayo, muladi yawagale kumwake kuno mung'ala, mduhu ubananzi na mduhu kitala. 23 Kamba mwahagendelela kugangamala mditamanilo mulinajo, sekemutogole kutigisigwa na kuleka tamanilo jenu mudipatile vimuhulike Mbuli inogile. Kwa Mbuli ino Inogile, niye Paulo niwa msang'hanaji wa Mbuli ino Inogile, ipetigwe kwa kila munhu mwiisi.
Sang'hano ya Paulo mna ivibumbila va wanhu wamtogole Yesu
24 Sambi nodeng'helela vinigaya mbuli ya mweye kwavija kwa kugaya kwangu mulukuli, nogamambukiza gaja gasigale mna ukugaya kwa Kilisito mbuli ya lukuli lwake, lukuli wao wanhu wose wamtogole Yesu. 25 Nitendigwa na Mulungu kuwa msang'hanaji wao, Mulungu kangwaa sang'hano ya kuwagalila wanhu usenga wake wose, 26 ufisigwe kwa miyaka heleketwaa na lukolo mbaka lukolo, lakini sambi ugubuligwa kwa wanhu zake. 27 Mulungu kalonda kuwatenda wanhu haweli Wayahudi wajuwe ukulu wa vinhu vingi uli mna uusenga uno ufisigwe. Usenga awo, yuyo Kilisito yeli mgati mmwenu, yuyo yotutenda tutamanile kuwa tokuwa na fungu muukulu wa Mulungu. 28 Tompeta Kilisito kwa kila munhu na kumzuma na kumfunza kila munhu kwa nzewele zose muladi kumgala kila munhu haulongozi ha Mulungu kuno kakangala kwa kuilumba na Kilisito. 29 Kwa mbuli ayo niye nosang'hana ng'hani na kuwamba kusang'hanila nguvu ng'hulu ya Kilisito, isang'hana mgati mmwangu.