Nsamu Wumboti wusonika
Luka
1
Thonono
1 Sumbu batu batona sonika mambu momo mavioka va khatitsikꞌeto ; 2 banga bubatukambila mawu kuidi batu bobo baba bambangi bamona mesotona vana thonono ayi baba bisadi bi mambu ma Nzambi. 3 A mueni Tewofile, ndimona ti didi dimbote, sumbu ndifiongunina bumbotemambu moso tona vana thonono mu kusonikina mawu boso bu malandikinini 4 muingi wuzaba kiedika ki mambu momo wulongu.
MBUTUKULU AYI BUMUANA BU YESU
Tsamununu yi mbutukulu yi Yowani-Mbotiki
5 Mu thangu Elode kaba ntinu mu Yuda, muba ayi nganga Nzambi yimosi, dizina diandi Zakali. Niandi wuba mu dikabu di Abia ayi nketo andi Elizabeti wuba mu nkuna Aloni. 6 Bawu buadi baba batu basonga va meso ma Nzambi ayi baba kinzikangazithumunu zioso ayi mina mioso mi Pfumu mu kambu tsembolo. 7 Basia buta bana ko bila Elizabeti wuba sita ayi bawu buadi baba banuna ngolo.
8 Lumbu kimosi Zakali kaba sala kisalu kiandi ki kinganga Nzambi va ntuala Nzambi bila yiba thangu yi dikabu diandi ; 9 landila bu bela kifu ki zinganga Nzambi, niandi wubuilu tsombo mu kota mu vinga ki nlongo* 1.9 Banganga Nzambi ziawu kaka ziba minsua mu kota mu vinga kilutidi nlongo. Mutu wunkaka niandi kota kafueti fua. ki Pfumu mu diambu di yoka ansa† 1.9 Ansa : biti bintotulanga tsudi yikitoko bu biyokolo ku mbazu.. 10 Mu thangu yinyokongo ansa, nkangu woso wu batu widi mu lusambulu ku nganda. 11 Tumbu zimbukila mbasi yi Pfumu yintotukila, buna yitelimini va koko ku lubakala lu diziku di banyokilanga ansa. 12 Zakali bu kammona, weka ntita ayi weka mona tsisi. 13 Vayi mbasi yinkamba :
—A Zakali, bika mona tsisi bila Nzambi wuwilu lusambulu luaku, diawu nketoꞌaku Elizabeti wela kubutila muana wu bakala ayi wela kuntedilanga Yowani. 14 Wala ba tho yi khini ayi di tsaya kuidi ngeyo ayi batu bawombo bela mona khini mu mbutukulu andi. 15 Wela ba wunneni va ntuala Pfumu, kalendi nua kadi vinu ko, kadi malavu mankolosongo ko. Wela ba wufuluka mu Pheve Yinlongo tona mu vumu ki nguandi. 16 Wela vutula bana ba Iseli bawombo kuidi Nzambi awu. 17 Wela tuamina Pfumu ku ntuala mu mpeve ayi mu lulendo lu Eli mu diambu di vutula nguizani va khatitsika madisa ayi bana bawu, mu diambu di batu bobo badi matingu batula mu tezo ki yindula bangabatu basonga ayi mu kubika batu bakubama mu diambu di Pfumu.
18 Buna Zakali wuyuvula mbasi :
—A buevi ndiela bu zabila e ? Bila minu veka ndieka nunu ki ngolo ayi nketo ama mimvu miwombo keka.
19 Mbasi yimvutudila :
—Minu ndidi Ngabi‡ 1.19 Ngabi : Minsekudi minkaka misonika Ngabileli va buangu ki Ngabi., minu nditelamanga va ntuala Nzambi, thumunu mu kuyolukila ayi ku kamba minsamu miami mimbote. 20 Vayi weka kituka dibaba ayi wulendi baka bu buela yolukilanga ko nate lumbu kioki mambu mama mela vangama. Bobo buela bela bila wusi wilukila ko mambu mama, momo mela vangama mu thangu yifuana.
21 Vayi mu thangu beni, nkangu wu batu wuba vingila Zakali. Batu basimina bu bamona ti wulembu zingila muna vinga ki nlongo. 22 Bu katotuka, kasi baka bu yolukila ko batu bobo bakutakana. Buna basudika ti tsongolo kamueni muna vinga nlongo. Niandi mu bidimbu kaba kuba yolukila ayi wusiala dibaba. 23 Bu kamanisa bilumbu biandi bi kisalu, buna wuvutuka ku nzoꞌandi.
24 Bilumbu bina bu bivioka, nketo andi Elizabeti weka mu buemba. Vayi zingondi zitanu kasuamina bila wukamba ti :
25 —Tala maphangidi Pfumu ! Niandi wumbengudidi thalu yimbote ayi botudi zitsoni ziama va meso ma batu boso.
Tsamununu yi mbutukulu yi Yesu
26 Mu ngondi yi nsambanu, Nzambi wufidisa mbasi Ngabi ku divula dimosi didi mu Ngalili. Dizina di divula beni Nazaleti, 27 kuidi muana ndumba wumosi wuwizana makuela ayi bakala dimosi, diba mu nkuna Davidi. Dizina di bakala beni Zefu ayi dizina di muana ndumba Maliya.
28 —Mboti aku e ! Ngeyo wumonokono nlemvo kuidi Nzambi ! Pfumu widi yaku !
29 Maliya weka mona boma bu kawa mambu momo. Wuba ku kiyuvula tsundu yi mbote yoyo.
30 Buna mbasi yinkamba :
—Bika mona tsisi Maliya bila Nzambi wumueni kiadi. 31 Tala : wela ba mu buemba ayi wela buta muana wu bakala ; wela kuntedilanga Yesu. 32 Wela ba wunneni. Wela tedudulungu “Nzambi yizangama” ayi Pfumu Nzambi wela kumvana kundu ki kipfumu ki nkulu andi Davidi. 33 Wela biadilanga, mu zithangu zioso, batu batotukila mu Yakobi ayilubialu luandi lulendi suka ko.
34 Maliya wukamba Mbasi :
—A buevi mela vangimina bila ndisi zaba nitu yi bakala ko ?
35 Mbasi yimvutudila :
—Pheve Yinlongo yela kuluka mu ngeyo ayi kitsusula ki lulendo lu Nzambi wuzangama kiela kufukidila. Diawu wunlongo wela butuka, wela tedudulungu Muana wu Nzambi. 36 Tala khombꞌaku Elizabeti, mamvandi widi mu buemba bu muana wu bakala mu bununu buandi. Niandi baba tedilanga sita weka mu ngondi andi yi nsambanu. 37 Bila kuisi ko diambu diela lembakana vanga Nzambi.
38 Buna Maliya wuvutula :
—Minu ndidi kisadi ki Pfumu. Bika mavangimina kuidi minu boso buididi mambu maku.
Buna mbasi yimbika.
Maliya wuyenda kuidi Elizabeti
39 Mu bilumbu bina, Maliya wuyenda nsualu-nsualu ku divula didiku miongo, mu zunga ki Yuda. 40 Wukota mu nzo Zakali ayi wuvana Elizabeti mboti. 41 Thangu Elizabeti kawa mbote yi Maliya muanꞌandi wunikuka mu vumu kiandi. Buna wuwala mu Pheve Yinlongo. 42 Ayi wuyamikina mu mbembo yingolo :
—Ngeyo widi wusakumunu va miudi baketo ayi muana widi mu vumu kiaku widi wusakumunu. 43 Buna kuevi kubedi diambu diadi ti ngudi yi Pfumu ama kiza kuidi minu e ? 44 Bila mu thangu nguilu mbotiꞌaku mu matu mama buna muana wunikukini mu vumu kiama mu diambu di khini. 45 Khini kuidi nketo wowo wuwilukila bila mambu momo makamba Pfumu mu diambu diandi mela vangama.
46 Buna Maliya wukamba :
Muelꞌama wunkembisanga nzitusu wu Pfumu
47 ayi mpeve yama yilembo mona khini mu diambu di Nzambi,
Mvulusi ama.
48 Bila wubengudi thaluꞌandi va kisadi kiandi
kikambulu mfunu,
diawu zitsungi zioso ziela kuthedilanga
nketo wu zikhini.
49 Bila Nzambi yi zingolo zioso wuphangidi mambu manneni
Dizina diandi didi dinlongo.
50 Ayi mamboti mandi mela zingilanga
mu tsungi ka tsungi,
kuidi bobo ba kunkizikanga.
51 Wumonikisidi zingolo ziandi mu koko kuandi,
wusasikisidi batu badi luniemo mu mintima miawu
52 Wukuludi batu ba lulendo
mu bikundu biawu bi kipfumu
ayi wunangikidi batu bobo badi balembama
53 Wuyukutisidi batu bobo baba nzala mu bima bimbote.
Wusindika bamvuama mioko yi mioko
54 Wusadisidi kisadi kiandi Iseli
mu thebukulu yi moyo mu mambote mandi.
55 Banga buididi tsila yi kavana bakulu beto
kuidi Abalahami ayi kuidi nkunꞌandi
mu zithangu zioso.
56 Tezo ki zingondi zitatu Mliya kavuandila kuidi Elizabeti, bosi wuvutuka ku nzoꞌandi.
Mbutukulu yi Yowani Mbotiki
57 Lumbu ki Elizabeti ki buta bu kifuana, wubuta muana wu bakala. 58 Bakundi bandi ayi bibutu biandi bu bawa phila Pfumu kamonisina mambote mandi, bamona khini va kimosi ayi niandi.
59 Muana bu kadukisa dinana di bilumbu, bayiza mu diambu di nzengulu yi nitu yi kibakala§ 1.59 Bayuda baba kifu kizenganga nitu yi kibakala muana bu kadukisi dinana di bilumbu.. Bawu boso bazola kuntedila Zakali banga dizina di siandi, 60 vayi nguandi wukamba ti :
—Nana, dizina diandi Yowani.
61 Vayi bawu bankamba :
—Kadi mutu wumosi mu dikanda diaku kasi ko dizina diodi.
62 Buna bayuvula dise, mu bidimbu, mu zaba dizina mbi katidi vana muana. 63 Wulomba tini ki dibaya ; muna kasonika ti :
—Dizina diandi Yowani.
Buna batu boso basimina.
64 Muna thangu yina, munu andi wuzibudidi ayi ludimi luandi luniangukidi. Wuyolukidi ayi wukembisidi Nzambi.
65 Batu babo bafikasana yawu bamona tsisi, ayi, bayolukilamambu beni mu tsi yoso yi miongo mi Yuda. 66 Babo bawa nsamu beni balunda wawu mu mintima miawu ayi batuba : “A buna muana beni buevi kela bela e ?” Bila Pfumu wuba yandi.
67 Dise diandi Zakali wufuluka mu Pheve Yinlongo, diawu kabikudila ti :
68 Nkembo kuidi Pfumu, Nzambi yi Iseli
Bila wuyiza tala batu bandi ayi wuba kudidi
69 Wututotudidi nkudi wu lulendo mu nkuna
Davidi, kisadi kiandi.
70 Banga bu kayolukila tona vana thonono
mu miunu mi mimbikudi miandi minlongo :
71 ti wela ku tukula mu mioko mi bambeni zieto ;
mu mioko mi batu bobo ba kutulendanga.
72 Mu diambu di dukisa mambote kuidi bakulu beto
ayi mu diambu di tebukila nguizani andi yinlongo moyo ;
73 ayi tebukila moyo ndefi yoyo kalevila nkulu eto Abalahami
74 mu kutuvana diluaku di kunsadila mu kambu tsisi
bu kameni kutukula mu mioko mi bambeni zieto
75 mu bunlongo ayi mu busonga,
mu bilumbu bieto bi luzingu, va ntualꞌandi.
76 Ngeyo muana, wela tedudulungu Mbikudi wu Nzambi yizangama
bila ngeyo wela tuaminina Pfumu ku ntualꞌandi
mu diambu di kubika nzilꞌandi ;
77 mu diambu di zabikisa kuidi batu bandi
ti Nzambi wumveni phulusu
ayi wunlemvukidi masumu andi.
78 Bila Nzambi eto fulukidi mu diadi ayi mu mambote
Diawu mbuetete yi nsuka yela totukila
ku yilu mu diambu dieto
79 mu diambu di kienzula bobo badi mu tombi
ayi bobo badi mu kini ki lufua,
ayi mu diambu di diaisa zithambi zieto
mu nzila yi ndembama.
80 Muana wuyunduka ayi wukinda mu mpeve. Bosi wuzingila mu bibuangu bisuama nate mu lumbu kioki kakimonisa va meso ma batu ba Iseli.
*1:9 1.9 Banganga Nzambi ziawu kaka ziba minsua mu kota mu vinga kilutidi nlongo. Mutu wunkaka niandi kota kafueti fua.
†1:9 1.9 Ansa : biti bintotulanga tsudi yikitoko bu biyokolo ku mbazu.
‡1:19 1.19 Ngabi : Minsekudi minkaka misonika Ngabileli va buangu ki Ngabi.
§1:59 1.59 Bayuda baba kifu kizenganga nitu yi kibakala muana bu kadukisi dinana di bilumbu.