7
Isxxifaanoosa Haasayaa
1 Qeesatuwaa ubbatuwaa kaappuu Isxxifaanoosa, “Hawe tumee?” yaagiide oochcheedda.
2 Isxxifaanoosi “Taanaadan ammaniyaawanttoo, ta aawatoo, sisite! Nu aawuwaa Abraahaamo biro Kaaraane baanaappe kase Masiphphexoomiyan de7ishshin, bonchcho Xoossay aw beettiide, Dom 12:1 3 ‘Ne biittaappenne ne dabbatuwaappe shaakettaade, taani neena bessiyaa gadiyaa ba’ yaageedda. 4 He wode Abraahaamo Kaladaawatuu gadiyaappe kesiide, Kaaraanen de7anaw beedda. A aabbu hayqqeeddawaappe guyyiyan, Xoossay A ha gade hintte ha77i de7iyaasaa aheedda. Dom 11:31; 12:4 5 I ha gadiyaappe haray atto, gediyaan yedhdhiyaa sa7aakka Abraahaamossi immibeenna; shin aw na7ay dhayooppekka, Xoossay A, ‘Taani newunne neeppe guyyiyan, ne zerethaw ha gadiyaa laata oothaade immana’ yaageedda. Dom 12:7; 13:15; 15:18; 17:8 6 Xoossay Abraahaamossi, ‘Ne zaratuu hara gadiyan de7ana; yaani oyddu xeetu laythaw unttunttu aylletananne naaqettana. Dom 15:13-14 7 Shin taani ne zerethaa mooddiyaa asaa bolla pirddana; hewaappe guyyiyan, unttunttu he gadiyaappe kesiide, hawaan taw goyinnana’ yaageedda. Kes 3:12 8 Xoossay Abraahaame zerethay qaxxarettana mala aananna caaqqina, Yisaaqa I yeliide, hosppuntha gallassi qaxxareedda; Yisaaqi Yayiqooba qaxxarina, qassi Yayiqoobi tammanne laa77u aawatuwa kaappatuwaa qaxxareedda. Dom 17:10-14; 21:2-4; 25:26; 29:31–35:18
9 “Aawatuwaa kaappatuu Yooseefa qanaatiide, Gibxe gadiyaassi aylletanaadan, A zali77eeddino; shin Xoossay aananna ittippe de7ee. Dom 37:11,28; 39:2,21 10 Xoossay waayyiyaa ubbaappekka A kesseedda; qassi Gibxe kaatiyaa sinthankka nashshuwaanne aadho eratethaa aw immeedda; Gibxe kaatii Yooseefossi Gibxe gadiyaanne bare golliyaa ubbaa mooddanaadan, sunthatethaa immeedda. Dom 41:39-41
11 “Gibxe gadiyaaninne Kanaane gadiyan ubbaan koshay geliide, cora asaa metootheedda; he gaasuwaan nu aawatuu qumaa demmibeykkino. Dom 42:1-2 12 Yayiqoobi Gibxe gadiyan kathay de7iyaawaa sisiide, nu aawatuwaa koyro yaa yeddeedda. 13 Laa7ethuwaa buussan Yooseefo bare ishatuwaassi eretteedda; qassi Gibxe kaatiikka Yooseefo zariyaa ereedda. Dom 45:1,16 14 Yooseefo bare aawuwaa Yayiqoobinne bare dabbu ubbay mulekka laappun tammanne ichcheshu asay barekko yaana mala, kiittiide xeegisseedda. Dom 45:9-10,17-18; 46:27 15 Yayiqoobi Gibxe gadiyaa wodhdhiide hayqqeedda; nu aawatuukka yaani hayqqeeddino. Dom 46:1-7; 49:33 16 Unttunttu anhay hewaappe Sekeema geetettiyaa gadiyaa tookettiide, yaani Abraahaamo Hamoora naanaappe daro biraan shammeedda duufuwan moogetteedda. Dom 23:3-16; 33:19; 50:7-13; Iya 24:32
17-18 “Shin Xoossay Abraahaamossi immana geeddawe polettiyaa wodii gakkana matina, Yooseefa erenna hara kaatii Gibxe gadiyan denddana gakkanaassi, asay dari dari beedda. Kes 1:7-8 19 He kaatii nu zariyaa cimmiide, guutha naanay hayqqana mala, kare unttuntta kessi olanaadan, nu aawatuwa un77etheedda. Kes 1:10-11,22
20 “Muse yeletteeddawe he wode; Xoossaa sinthan I daro lo77o na7aa gideedda; bare aawuwaa golliyaan heezzu agenaa gakkanaassi dicceedda. Kes 2:2 21 Muse wora oletteedda wode, Gibxe kaatiyaa naatta demmaade bare na7aadan A dichchaaddu. Kes 2:3-10 22 Muse Gibxatuwaa aadho eratethaa ubbaa tamaariide, qaalaaninne oosuwan wolqqaama asa gideedda.
23 “Shin Musew yelettoodeppe laythay oytamuwaa kumeedda wode, bare ishatuwaa, Israa7eeliyaa asatuwaa be7anaw bare wozanaan qoppeedda. Kes 2:11-15 24 Isra7eelatuwappe ittuwaa Gibxeppe ittu naaqqishshin be7iide, he Israa7eeliyaa maaddeedda; he naaqqeedda Gibxe bitaniyaa wodhiide, A haluwaa kesseedda. 25 Muse bare ishatuwaa bare bagganna Xoossay ashshana haniyaawaa unttunttu akeekeeddino giide qoppeedda; shin unttunttu akeekibeykkino.
26 “Wonttetha gallassi laa77u Israa7eeliyaa asatuu ittu ittuwaanna wadhettiyaawantta demmiide, unttuntta sigethanaw koyyiide, ‘Asatoo, ishatuu hinttenttu ayissi ittu ittuwaa naaqqiitee?’ yaageedda.
27 “Shin he bare shooruwaa naaqqiyaawe Musa, ‘Neena nu bolla mooddiyaawaanne daannaa udiide, suntheeddawe oonee? 28 Neeni zino Gibxe bitaniyaa wodheeddawaadan, taanakka wodhanaw koyyay?’ yaagiide, Musa karew sugi yegeedda. 29 Muse hewaa siseedda wode Gibxeppe kesiide, Midiyaama gadiyan bete gidi de7iidde, laa77u attuma naanaa yaani yeleedda. Kes 18:3-4
30 “Godaa kiitanchchay oytamu laythaappe guyyiyan, Siinaa Deriyaa matan de7iyaa bazzuwaa buuran eexxiyaa tamaa lacuwaa giddon Musew beetteedda. Kes 3:1-10 31-32 Muse bare be7eeddawoo maalalettiide, akeeki xeellanaw buuraa mataan I shiiqide7ishshin, Godaa qaalay, ‘Taani ne aawatuwa Xoossaa, Abraahaame Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yayiqooba Xoossaa’ yaagiide Musekko yeedda. Muse yashshaa kokkoriide, xeellanaw xalibeenna.
33 “Goday Musa, ‘Neeni eqqeedda biittay geeshsha gidiyaa diraw, ne gediyaan de7iyaa caammaakka kessa. 34 Taani Gibxen de7iyaa Ta asaa waayyiyaa geeshsha be7aade, qassi unttunttu ooliyaakka sisaade, unttuntta ashshanaw wodhdhaaddi. Ha77i haa ya. Taani neena Gibxe kiittana’ yaageedda.
35 “He Musa Israa7eelatuu; ‘Neena nuuna mooddiyaawaanne daannaa udiide suntheeddawe oonee?’ yaagiide ixxeeddino; buuraa giddon aw beetteedda kiitanchchan mooddiyaawaanne ashshiyaawaa gidana mala, Xoossay A kiitteedda. Kes 2:14 36 He Muse Israa7eelatuwaa Gibxe gadiyan Zo7o Abbaaninne mela biittaan, oytamu laythaw oorathabaanne malaataa oothiide, Gibxeppe kaaletheedda. Kes 7:5; 14:21; Pay 14:33
37 “Israa7eeliyaa asaassi, ‘Xoossay taana dentheeddawaadan, hintte zariyaa giddoppe ta mala nabiyaa hinttenttoo denthanawaa’ yaageeddawe he Musa. Zar 18:15,18 38 I Israa7eeliyaa asaa maabaraanna ittippe mela biittaan de7eeddawaa; I nu aawatuwannanne Siinaa Deriyaa bollan barew haasayeedda kiitanchchaanna ittippe de7eedda. Yaatiide Xoossaappe de7uwaa qaalaa nuussi immanaw akkeedda. Kes 19:1–20:17; Zar 5:1-33
39 “Musew nu aawatuu azazettanaw dosibeykkino; shin gede A sugi oliide, guyye Gibxe simmanaw amotteeddino. 40 Qassi Aaroona, ‘Nuuna kaalethiyaa xoossatuwaa nuussi medhdha; ayissi gooppe, ha nuuna Gibxeppe aheedda Muse waaneeddentto nuuni erokko’ yaageeddino. Kes 32:1 41 Miizzaa Maraa malatissiide, he wode eeqaa ootheeddino; he eeqaassi yarshshuwaa yarshshiide, barenttu kushii ootheedda oosuwan nashetteeddino. Kes 32:2-6 42 Shin Xoossay unttunttoo zokkiyaa zaareedda; unttunttu saluwaa xoolinttiyaassi goyinnanaadan, unttuntta aggeedda; nabatuwaa maxaafan,
‘Israa7eeliyaa asatoo, oytamu laythaa
asay baynna saan shukkeedda mehiyaanne yarshshuwaa
taw yarshsheedditee?
43 Hinttenttu hinttenttoo goyinnanaw
ootheedda eeqatuwaa, Molooka dunkkaaniyaanne
Refaana giyaa hintte xoossaa xoolinttiyaa tookkeeddita.
Taani hinttentta Baabilooneppe
hini bagga yeddana’
geetettiide xaafetteedda. Amo 5:25-27
44 “Muse bare be7eeddawaa malatissiide, Goday aw odeeddawaadan medhdheedda markkaa dunkkaanii nu aawatuwassi mela biittaan de7ee. Kes 25:9,40 45 Qassi nu aawatuu dunkkaaniyaa barenttu aawatuwappe kaallaan akkiide, Xoossay kase yedersseedda Ayihuda gidenna asaa biittaa oyqqeedda wode, Iyyaasunna gelisseeddino; he dunkkaanii Daawite de7iyaa wodii gakkanawukka hewaan de7eedda. Iya 3:14-17 46 Daawite Xoossaan sabetteedda; qassi Yayiqooba, Goday de7ana golliyaa keexxanaw Xoossaa woosseedda. 2Sa 7:1-16; 1Od 17:1-14 47 Shin aw golliyaa keexxeeddawe Solomona. 1Ka 6:1-38; 2Od 3:1-17
48-50 “Shin nabii,
‘Goday, “Saluu ta kawutethaa oydiyaa;
sa7aykka ta gedi yedhdhiyaasaa.
Yaatina, taw ayaa mala golliyaa keexxanitee?
Woy taani shemppanasay haqanee?
Ha ubbabaa ta kushiyan medhdhabeykkitaa?” yaagee’
geeddawaadan, Ubbaappe Bolla Xoossay asay keexxeedda golliyaan de7enna. Isa 66:1-2
51 “Hinttenttu aybe morggii mino asee? Hinttenttu wozanay Xoossaa qaalaa akkanaw aybe dammeeddawee? Hinttenttu haythaykka waani tulleeddee? Ubba wode Geeshsha Ayyaanaassi azazettennan ixxiita. Isa 63:10 52-53 Nabatuwan hinttenttu aawatuu yederssibeennawe oonee? Xoossaa Na7ay Xilluu yaanawaa kasetiide odeeddawanttakka wodheeddino. Ha77i hinttenttukka kiitanchchatuwaa kushiyaappe Xoossaa higgiyaa akkiide azazettibeennawanttu, Xilluwaa aathi immiide wodheeddita” yaageedda.
Isxxifaanoosa Shuchchan Dechchiide Wodheeddino
54 Unttunttu hewaa siseedda wode, barenttu wozanaan Isxxifaanoosassi daro yiillotiide, barenttu menttershshaa sa77iide naasseeddino. 55 Shin Isxxifaanoosi barenan Geeshsha Ayyaanay kumina, saluwaa pude caddi xeelliide, Xoossaa bonchchuwaanne Yesuusi Xoossaappe ushechcha baggan eqqeeddawaa be7eedda. 56 Yaatiide, “Xeellite, taani saluu dooyettina, Asaa Na7ay Xoossaappe ushechcha baggan eqqeeddawaa be7ay” yaageedda.
57 Kooshshaa dhoqqu oothi waassiidde, barenttu haythaa tucciide, ittippe gidi aakko woxxeeddino. 58 Katamaappe gaxaa A kessiide, shuchchan caddeeddino. Markkatuukka barenttu mayuwaa kessiide, itti Saa7oola geetettiyaa wodallaa matan wotheeddino.
59 Isxxifaanoosi, “Ta Godaa Yesuusaa, ta shemppuwaa akka” yaagiide xeegishshin, unttunttu shuchchan A dechchiino. 60 He wode I gulbbatiide, bare kooshshaa dhoqqu oothiide, “Ta Godaw, ha nagaraa unttunttoo atto ga” yaageedda. Hewaa giinnee hayqqi aggeedda.
7:2 Dom 12:1
7:4 Dom 11:31; 12:4
7:5 Dom 12:7; 13:15; 15:18; 17:8
7:6 Dom 15:13-14
7:7 Kes 3:12
7:8 Dom 17:10-14; 21:2-4; 25:26; 29:31–35:18
7:9 Dom 37:11,28; 39:2,21
7:10 Dom 41:39-41
7:11 Dom 42:1-2
7:13 Dom 45:1,16
7:14 Dom 45:9-10,17-18; 46:27
7:15 Dom 46:1-7; 49:33
7:16 Dom 23:3-16; 33:19; 50:7-13; Iya 24:32
7:17-18 Kes 1:7-8
7:19 Kes 1:10-11,22
7:20 Kes 2:2
7:21 Kes 2:3-10
7:23 Kes 2:11-15
7:29 Kes 18:3-4
7:30 Kes 3:1-10
7:35 Kes 2:14
7:36 Kes 7:5; 14:21; Pay 14:33
7:37 Zar 18:15,18
7:38 Kes 19:1–20:17; Zar 5:1-33
7:40 Kes 32:1
7:41 Kes 32:2-6
7:43 Amo 5:25-27
7:44 Kes 25:9,40
7:45 Iya 3:14-17
7:46 2Sa 7:1-16; 1Od 17:1-14
7:47 1Ka 6:1-38; 2Od 3:1-17
7:48-50 Isa 66:1-2
7:51 Isa 63:10