5
Matɨ́ꞌɨj nuꞌu huatámuꞌiirecaꞌa ɨ́ huaꞌité
(Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20)
Jaꞌanáj tɨ ayén tiujuꞌurɨ́j tɨ aꞌɨ́ɨn Jesús aꞌuun aꞌutéveecaꞌa aꞌu tɨ jaj eꞌeveꞌeꞌástɨme tɨ ayén téjaꞌarájtehuaa tɨjɨ́n: Genesaret. Jéihua mú teɨte ajteáxɨɨrecaꞌa aꞌɨ́jna jemi. Aꞌɨ́ɨ mú ranamuájracaꞌa ɨ́ niuucari tɨ jɨ́meꞌen raxa ɨ́ Dios. Tɨꞌɨj jí Jesús huaꞌapuaca huaseíj ɨ́ baarcu mé eꞌecáviviɨ́jmeꞌecaꞌa ɨ́ mej huaꞌité jetze viviꞌi. Majta aꞌɨ́ɨme, muꞌuri tíꞌijaꞌusicaꞌa ɨ́ tiúꞌujxɨejmuaꞌa.
Tɨꞌɨj jí Jesús ateájraa ɨ́ seɨ́j jetze ɨ́ baarcu, aꞌɨ́jna Simón tɨ racɨi. Tɨꞌɨj jí ayén tiraatáhuaviiriꞌi aꞌɨ́jna ɨ́ Simón tɨ aꞌatzu ɨmuá huatéchaxɨn á jaataꞌa. Tɨꞌɨj jí aꞌujyeíjxɨ. A pu aracaíi tihuáꞌamuaꞌate ɨ́ teɨte. Tɨ́ꞌɨj raatapuáꞌajtacaꞌa tɨ tihuáꞌixaateꞌe, aj pu i ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Simón tɨjɨ́n:
―Patáꞌaj jaítzeꞌe aꞌɨmuá huatéchaxɨn aꞌu tɨ jaítzeꞌe auutɨ́ꞌɨ ɨ́ jaj. Pajta raꞌatéhuaꞌaxɨn mɨ áꞌaxɨejmuaꞌa patáꞌaj huaꞌité huavíviꞌi.
Simón pu ayén tiuꞌutaniú tɨjɨ́n:
―Maestro, tuꞌuri huatáxaꞌai tej tíꞌimuarɨꞌe. Catu tiꞌitɨ́j huatéeviꞌi. Capu amɨ́n aꞌij, aꞌiné múꞌee pe hui piyen tinaatáꞌixaa, ayée nu rɨni.
Matɨ́ꞌɨj mi raꞌatéehuaꞌaxɨ ɨ́ ruxɨejmuaꞌa. Ayee mú jɨ́n huarɨ́j, jeíhua mú huápɨꞌɨ huaꞌitátɨɨ. Tɨ́n pu huatésiujtzaꞌanixɨ ɨ́ huáꞌaxɨejmuaꞌa ɨ́ huaꞌité jɨmeꞌe. Matɨ́ꞌɨj mi huaꞌutajé ɨ́ ruꞌamiigustemuaꞌa ɨ́ mej aráatei ɨ́ seɨ́j jetze ɨ́ baarcu, mej mi mú aꞌuréꞌenen matáꞌaj huaꞌutévaɨreꞌen. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌuréꞌene. Matɨ́ꞌɨj mi huaꞌavéꞌejɨ́steꞌaxɨ ɨ́ huaꞌité ɨ́ baarcu jetze. Tɨ́n mú ateárutixɨ aꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej avéꞌejɨstecaꞌa. Ajta aꞌɨ́ɨn Simón, jɨ́meꞌen puꞌu raaseíj, aj pu i títunutacaꞌa ɨ́ Jesús jemi. Ayee pu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―Áꞌuraꞌa ineetzi jemi, nevástaraꞌa, aꞌiné jeíhua nu auteájturaa múꞌeetzi jemi.
Ayee pu tiuꞌutaxájtacaꞌa aꞌiné jeíhua pu naa rɨ́ꞌɨ tiraꞌutaseíj aꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej huápɨꞌɨ jeíhua huaꞌuvíviꞌi ɨ́ huaꞌité. 10 Ayee mú cheꞌatá menaꞌa naa rɨ́ꞌɨ tiraꞌutaseíj aꞌɨ́jna ɨ́ Jacobo, ajta aꞌɨ́jna ɨ́ Juan. Aꞌɨ́ɨ pu huaꞌatáàta aꞌɨ́jna ɨ́ Zebedeo. Majta aꞌɨ́ɨme, aꞌɨ́ɨ mú jemin tíꞌimuarɨꞌe jamuan ɨ́ Simón. Tɨꞌɨj jí aꞌɨ́ɨn Jesús, ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Simón tɨjɨ́n:
―Capej tíꞌitziɨɨneꞌe. Ijii tɨ yú aucaꞌitɨ́ aꞌame, neetzi jemi pepuꞌu hui teɨte tíseɨreꞌesin. ―Ayee pu tiraataꞌixaa.
11 Matɨ́ꞌɨj mi huaꞌitajájpuaxɨ ɨ́ baarcu aꞌu tɨ aꞌuhuáchi. Matɨ́ꞌɨj mi nain tejeꞌetiáꞌa. Matɨ́ꞌɨj mi aꞌucɨ́j jamuan ɨ́ Jesús.
Ɨ́ jaꞌatɨ tɨ nuꞌu tineájxɨ aj jetzen ɨ́ lepra
(Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45)
12 Aꞌájnáꞌɨmua, tɨ́ꞌɨj Jesús aꞌuun aꞌutéveecaꞌa aꞌájna jáꞌahuaꞌa chajtaꞌa, seɨ́j pu eꞌiréꞌene jemin. Temuaꞌa pu jeíhua tiꞌicáꞌatza aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ tineájxɨ ɨ́ huáꞌireꞌaraꞌan jetze. Tɨ́ꞌɨj raaseíj, aj pu i títunutacaꞌa jemin ɨ́ Jesús. Aa pu chuáataꞌɨmua éꞌetia runéerime jɨmeꞌe. Ayee pu tíꞌijree tɨjɨ́n:
―Nevástaraꞌa, tɨ puaꞌa hui muaꞌaráanajche pej tináahuaateꞌen.
13 Tɨꞌɨj jí Jesús huatamuájcaꞌatacaꞌa. Ayee pu tiraataꞌixaa tɨjɨ́n:
―A niꞌijtá neꞌu, naꞌaráanajche nej timuáahuaateꞌen. Pepuꞌuri hui huarúj.
Jɨ́meꞌen puꞌu ayén tiraataꞌixaa, aj pu i xaa huarúj icu. 14 Tɨꞌɨj jí Jesús ayén tiraataꞌaíj tɨjɨ́n:
―Capej jaꞌatɨ ixaateꞌe sino aꞌuun pej áꞌumeꞌen jemin ɨ́ tɨ tíꞌivaɨreꞌe u teyujtaꞌa. Patáꞌaj jaꞌutáꞌaseijrata jemin aꞌɨ́jna. Pajta piyen tiuꞌutámuaɨꞌɨvejta aꞌij tɨ tiuꞌutaꞌaíjtacaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ Moisés teecan mej mi ráamuaꞌaree tɨjɨ́n pepuꞌuri huarúj. ―Ayee pu tiraataꞌixaa.
15 Majta meꞌɨ́n ɨ́ teɨte, nainjapua mú ráamuaꞌareeriꞌi aꞌij tɨ Jesús huarɨ́j. Tɨ́j naꞌa tiꞌitápuaapuaꞌare, jaítzeꞌe mú ranamuájracaꞌa. Aꞌɨ́j mú jɨ́n, jeíhua mú ajteáxɨɨrecaꞌa ɨ́ teɨte ɨ́ Jesús jemi tɨ aꞌɨ́ɨn tihuáꞌuhuaateꞌen aꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ mej tíꞌicucuiꞌi. 16 Ajta aꞌɨ́ɨn Jesús, jaꞌanáj tɨ naꞌa pu aꞌuun eꞌetánineicaꞌa aꞌu tɨ caí éꞌe tiꞌitɨjcaꞌa tɨ́ꞌij ruseɨ́j huatéjniuuni.
Ɨ́ jaꞌatɨ tɨ nuꞌu nainjapua cɨyáaxaraꞌa
(Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12)
17 Ayee pu tiujuꞌurɨ́j aꞌajnáꞌɨmua. Muꞌiitɨ́ mú á eꞌiréꞌene ɨ́ teɨte tɨ́j naꞌa aꞌuun mej aꞌuchéjme aꞌujna u Galilea, ajta aꞌujna u Judea, ajta aꞌujna u Jerusalén. Aꞌii mú aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ fariseos, majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌimuaꞌata aꞌij tɨ téꞌeyuꞌusiꞌi jetzen ɨ́ yuꞌuxari jetze ɨ́ Moisés teecan tɨ raꞌuyúꞌuxacaꞌa. Aꞌɨ́ɨ mú huiiráteꞌecaꞌa ɨ́ Jesús jamuan. Ajta ɨ́ muárɨꞌeriꞌireꞌaraꞌan ɨ́ tavástaraꞌa, aꞌɨ́ɨ pu jemin huateájturaa tɨ́ꞌij tihuáꞌuhuaateꞌen ɨ́ teɨte.
18 Majta seica aꞌuun eꞌiréꞌene. Tevij mú huáchuisimeꞌe, itari japua meraꞌujtéca. Nainjapua pu cɨyáaxaraꞌacaꞌa ɨ́ ru jetze aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ. Aꞌɨ́ɨ mú huataújtese mej ruꞌuteájtuaani u chiꞌita mej mi yenuꞌuhuaréꞌeten ɨ́ Jesús jemi. 19 Mɨ́ ajta caí capu huatárɨꞌɨristarecaꞌa aꞌiné jeíhua mú teɨte aitéujseɨreꞌecaꞌa táꞌapueerta.
Matɨ́ꞌɨj mi anticɨ́j japuan ɨ́ chiꞌij. Matɨ́ꞌɨj mi raꞌanáacu. Aꞌɨ́ɨ mú jɨ́n ayén huarɨ́j, matɨ́ꞌɨj ruꞌucájtuaa japuan meruꞌujtéca ɨ́ itari. Aꞌuu mú ruꞌucájtuaa huáꞌa tzajtaꞌa ɨ́ teɨte aꞌu tɨ Jesús aꞌutéjvee. 20 Tɨ́ꞌɨj Jesús huaꞌuseíj aꞌɨ́mej, aj pu i xaa ráamuaꞌareeriꞌi tɨjɨ́n metéꞌatzaahuateꞌe, tzɨ́teꞌe. Tɨꞌɨj jí ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna tɨ cɨyáaxaraꞌa tɨjɨ́n:
―Neꞌamiigu, nuꞌuri timuaatáꞌuuniꞌiriꞌi ɨ́ pej hui jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi.
21 Majta meꞌɨ́n ɨ́ fariseos, majta meꞌɨ́n ɨ́ mej tíꞌimuaꞌata ɨ́ yuꞌuxari jetze, aꞌɨ́ɨ mú autéjhuii mej miyen tíꞌimuaꞌatze ɨ́ ru tzajtaꞌa tɨjɨ́n:
―¿Aꞌataqui hui pɨ́rɨcɨ amɨ́jna mɨ jaꞌatɨ tɨ ayén aꞌij puaꞌa tiꞌixa ɨ́ Dios jemi? Seɨ́j puꞌu naꞌa aꞌɨ́ɨn púꞌeen tɨ tihuaꞌutáꞌuuniꞌi ɨ́ teɨte ɨ́ mej jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi. Dios pu aꞌɨ́ɨn púꞌeen tɨ ayén tihuaꞌutáꞌuuniꞌi. Ajta amɨ́n, capu hui aꞌɨ́jna jɨ́n antiújmuaꞌaree.
22 Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu ruseɨ́j rúꞌumuaꞌareerecaꞌa aꞌij mej tíꞌimuaꞌajca. Aj pu i ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné hui ꞌeen jɨ́n siyen tíꞌimuaꞌatze ɨ́ ru tzajtaꞌa? 23 ¿Tiꞌitáani jaítzeꞌe muárɨꞌeri? ¿Ni jaítzeꞌe muárɨꞌeri nej niyen tiraataꞌixaateꞌen neꞌɨ́jna tɨ cɨyáaxaraꞌa yee: “Nuꞌuri timuaatáꞌuuniꞌiriꞌi ɨ́ pej jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi”, naꞌari yee: “Ájchesi, mé pej taméꞌen”? Jee xaa neꞌu, ayée nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe neꞌíjna jɨmeꞌe tɨ jaítzeꞌe muárɨꞌeri nej niyen tiraataꞌixaateꞌen yee: “Ájchesi, mé pej taméꞌen.”
24 ’Aru sej si ráamuaꞌaree ɨ́ nej hui xaa neꞌɨ́jna jɨ́n antínmuaꞌaree íiyen chaanaca japua nej ni tihuaꞌutáꞌauuniꞌi ɨ́ mej jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi, ayée nu huárɨni inee i nej neajta huáꞌa jetze airáane ɨ́ teɨte.
Aj pu i ayén tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna tɨ cɨyáaxaraꞌa tɨjɨ́n:
―Neꞌamiigu, ayée nu tíꞌimuaꞌixaateꞌe tɨjɨ́n, ajchesi hui, pajta raꞌanchuén mɨ áꞌutaatzi. Aricu áꞌuraa u áꞌache.
25 Jɨ́meꞌen puꞌu ayén tiraataꞌixaa, aj pu i aꞌɨ́ɨn tɨ cɨyáaxaraꞌa, ájchee, yáꞌuchuii ɨ́ rúꞌutaatzi. Tɨꞌɨj jí rɨ́ꞌɨ tiraatajé ɨ́ tavástaraꞌa. Tɨ́ꞌɨj i áꞌuraa ɨ́ ruche.
26 Naímiꞌi mú naa rɨ́ꞌɨ tiraꞌutaseíj. Jéꞌecan mú rɨ́ꞌɨ tiraatáꞌa ɨ́ Dios jemi. Majta caí chaꞌa aꞌij tirájteuveꞌe. Ayee muꞌu tɨjɨ́n:
―Ijii tu xaa tiꞌitɨ́j huaseíj tɨ huápɨꞌɨ ruxeꞌeveꞌe.
Tɨ́ꞌɨj nuꞌu Jesús raatajé ɨ́ Leví
(Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17)
27 Aꞌatzu aꞌateeviꞌi, aj pu i Jesús áa aꞌuréꞌene. Seɨ́j pu jaꞌatɨ huaseíj tɨ tíꞌitejiꞌivi. Ayee pu ántehuaa tɨjɨ́n Leví. Aꞌuu pu eꞌirájca u chiꞌita aꞌu mej titejéꞌejiꞌivi. Ayee pu tiraataꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús tɨjɨ́n:
―Patáꞌaj hui nee jamuan áꞌucheꞌecaneꞌen.
28 Tɨꞌɨj jí aꞌɨ́ɨn Leví ájchee. Naímiꞌi pu tejeꞌetiáꞌa. Tɨꞌɨquí jamuan áꞌuraa.
29 Tɨꞌɨquí aꞌɨ́ɨn Leví tiuꞌuyéꞌeste ɨ́ ruche aꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ ari Jesús jamuan áꞌucheꞌecan. Majta meꞌɨ́n ɨ́ mej tíꞌitejiꞌivi, majta seica, aꞌɨ́ɨ mú huáꞌa jamuan tíꞌicuaꞌacaa. 30 Majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ fariseos, majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej tíꞌimuaꞌataca ɨ́ yuꞌuxari jetze tɨ Moisés raꞌuyúꞌuxacaꞌa, aꞌɨ́ɨ mú autéjhuii mej tihuaꞌuxájtziꞌi aꞌɨ́mej jemi ɨ́ mej Jesús jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Ayee mú tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné ꞌeen jɨ́n siyen huáꞌa jamuan tíꞌicuaꞌaca, seajta hui yeꞌeca jamuan ɨ́ mej tíꞌitejiꞌivi, seajta huáꞌa jamuan ɨ́ mej aꞌij puaꞌa rɨjcaa?
31 Ajta aꞌɨ́ɨn Jesús, ayée pu tiuꞌutaniú tɨjɨ́n:
―Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Ayee pu hui ꞌeen jɨ́meꞌen ɨ́ teɨte ɨ́ mej áꞌucɨꞌɨcaꞌan jemin ɨ́ tɨ yaꞌanaca. Capu ruxeꞌeveꞌe mej áꞌucɨꞌɨcaꞌan jemin ɨ́ mej rɨ́ꞌen sino aꞌɨ́ɨme muꞌu hui ɨ́ mej tíꞌicucuiꞌi. 32 Mɨ́ neajta inee, canu hui neꞌɨ́jna jɨ́n mú aꞌuvéꞌemej nej ni neꞌɨ́mej huatájeeve aꞌɨ́mej ɨ́ tɨ ayén tihuáꞌamitɨejteꞌe yee xɨ́ꞌepɨꞌɨn mú rɨcɨ sino aꞌɨ́mej nuꞌu ɨ́ mej rúꞌumuaꞌaree ɨ́ ru tzajtaꞌa ɨ́ mej caí xɨ́ꞌepɨꞌɨn rɨcɨ.
Ɨ́ mej nuꞌu rúꞌitziꞌivi
(Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22)
33 Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi ɨ́ Jesús tɨjɨ́n:
―Aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej hui Juan jamuan áꞌujujhuaꞌan, jeíhua mú rúꞌitziꞌivi, majta huatéjniuuve ɨ́ Dios jemi. Ayee mú cheꞌatá menaꞌa rɨcɨ aꞌɨ́ɨme ɨ́ fariseos. Mɨ́ majta, aꞌɨ́ɨme hui ɨ́ mej á jamuan áꞌujujhuaꞌan, metijíꞌicuaꞌaca, majta yeꞌeca, micu.
34 Ajta aꞌɨ́ɨn Jesús, ayée pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ huaténeꞌɨche, aꞌɨ́ɨ pu ajta ruꞌamiigustemuaꞌa huatáꞌinen mej mi tiúꞌuyesten. Aj pu i tihuáꞌamicuan. ¿Ni qui miyen tiúꞌuritziꞌiveꞌe tɨ́ꞌɨj auj huáꞌa jamuan aꞌutéveeca? Camu xaa neꞌu.
35 ’Mɨ ajta, aúcheꞌe pu hui tejaꞌuréꞌenejsin aꞌájna xɨcájraꞌa tɨ jetzen raꞌajján aꞌɨ́jna tɨ huaténeꞌɨche. Aj mú xaa amiigustemuaꞌameꞌen ruꞌítziꞌiveꞌen aꞌiné capu chéꞌe méꞌe jáꞌahuaꞌa ɨ́ huaꞌamiigu. Aꞌiné naúcheꞌe nu yé huatéjvee, camu hui ruꞌítziꞌiveꞌen ɨ́ neꞌamiigustemuaꞌa.
36 Seɨ́j pu tihuaꞌutáꞌixaa ɨ́ niuucari tɨjɨ́n:
―Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ ráꞌacuꞌuneꞌepua ɨ́ cɨ́ɨxuri tɨ míꞌimeꞌecan, capu aꞌɨ́jna jɨ́n ráꞌacuꞌuneꞌepua cɨ́ɨxuri jɨmeꞌe tɨ caí xɨ jaꞌanáj jáꞌusiniꞌi. Tɨ́ puaꞌa ayén aꞌɨ́jna jɨ́n ráꞌacuꞌuneꞌepua, aꞌɨ́ɨ pu huatétzuꞌuta aꞌɨ́jna ɨ́ cɨ́ɨxuri tɨ jéjcua tɨ́ꞌɨj huatéjaꞌusiniꞌihua. Tɨꞌɨj jí raꞌatésiujtzaꞌanaxɨꞌɨsin ɨ́ tɨ míꞌimeꞌecan. Aj pu i, ɨ́ tɨ anásiujtzaꞌani, jaítzeꞌe pu hui veꞌetɨ́ aꞌame.
37 ’Ajta camu miyen rɨjcaa mej ruꞌucájtuꞌani navij limeetajraꞌa tzajtaꞌa tɨ cáraꞌajchiraꞌa viinu tiꞌitɨ́j mej mauchén ráataahuacaꞌa. Tɨ́ puaꞌa miyen ráaruuren, aꞌɨ́jna ɨ́ viinu tɨ jéjcua, aꞌɨ́j pu jetze huiitaxɨ́jsin ɨ́ eeca, ajta autasiújtzaꞌani ɨ́ navij tɨ cáraꞌajchiraꞌa. Aj pu i aꞌuvaɨ́jtzi ɨ́ navij, ajta hui ɨ́ viinu. 38 Aꞌɨ́j pu hui jɨ́n ayén tiúꞌujxeꞌeveꞌe tɨ iruꞌucájtuꞌani navij tzajtaꞌa tɨ jéjcua aꞌɨ́jna ɨ́ viinu tɨ ajta jéjcua, icu.
39 ’Ajta, matɨ́ꞌɨj raꞌantiꞌí ɨ́ viinu tɨ míꞌimeꞌecan, capu jaꞌatɨ ayén raxɨ́ꞌeveꞌe tɨ raꞌantiyéꞌen ɨ́ tɨ jéjcua aꞌiné ayée pu tiráꞌamitɨejteꞌe tɨ jɨ́meꞌen yee jaítzeꞌe pu hui ajmeꞌiraꞌa ɨ́ tɨ míꞌimeꞌecan caí ɨ́ tɨ jéjcua. ―Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús.