1 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, maˊ ngëꜙ Jesús hwaꜗ Galilea. Moꜙsoꜙ maˊ hnøøyˈ maˊ ngëëyꜘ taꜙ Judea, jëëhꜘ dsaˉ judiu maˊ hnooyhˉ haˉ läꜙ jeeˊ maˊ jngëëyhˈ. 2 Maˉyaˉjä̱hꜙ tëꜗ jmɨɨˊ kihˈ dsaˉ judiu, heˉ maˊ hɨɨyˉ hmɨɨhˉ jeeˊ dsaˉta̱a̱yhˋ maˊ tëˉ jmɨɨˊ. 3 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ ø̱ø̱yhꜚ sɨɨyhꜙ:

—Gwaˉ hneˉ kaˉlähꜘ taꜙ Judea, mahꜗ jëëꜗ discípulo kya̱a̱hꜗ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ooꜙ haˉ läꜙ laꜗ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ jmeehˉ. 4 Jëëhꜘ, ja̱a̱ˉ hi̱ˉ hnøøꜗ miˉjnääꜙ hñiiꜘ, saꜙ jmeeyꜙ taˊ kiyhˈ jeeˊ naˉhmääˊ. Hneˉ maˉløøhˋ jmeehˉ läꜙjëꜙ heˉ naˉ, miˉjnääˈ hñaahꜗ chaˊnëˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ jmɨˉgyʉʉꜙ —gaꜙjähꜘ ø̱ø̱yhꜚ sɨɨyhꜙ Jesús.

5 Jëëhꜘ, niꜙ gaˊ ø̱ø̱yhꜚ saꜙ maˊ he̱e̱hꜘ kiyhꜗ. 6 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:

—Saꜙ gaˊ maˉja˜ jmɨɨˊ kinꜙ, pero kyahꜗ hnähꜘ, waˊ heˉ chaˉ heˉ jmɨɨˊ baˊ lluˈ kyahꜗ hnähꜘ. 7 Dsaˉ hi̱ˉ cha̱a̱ˉ jmɨˉgyʉʉꜙ laˉ saꜙ leꜘ jmeeyꜗ naˉhøøyhˊ kyahˈ hnähꜘ. Pero jnäꜘ naˉhä̱ä̱yhˊ, kihꜗ heˉ miˉjnäänˈ heˉ jmeeyꜙ heˉ hlɨɨhˈ. 8 Goˉnääꜘ baˊ hnähꜘ jeeˊ tëˉ jmɨɨˊ ja̱ˉ. Pero jnäꜘ saꜙ nɨɨnˋ, jëëhꜘ saꜙ gaˊ maˉdsë̱ë̱ꜗ jmɨɨˊ kinꜙ.

9 Maˉngëëꜘ maˉjäyhꜘ läꜙja̱ˉ, gaꜙjä̱yꜘ taꜙ Galilea baˊ.

10 Maˉngëëꜘ maˉnääꜗ ø̱ø̱yhꜚ, ngooꜗ baˊ Jesús jeeˊ tëˉ jmɨɨˊ ja̱ˉ. Pero saꜙ ngooyꜗ jnäꜘhäꜘ mahꜗ saꜙ jë̱ë̱ꜗ dsihꜘ. 11 Pero dsaˉ judiu maˊ hnaayhˉ Jesús jeeˊ tëˉ jmɨɨˊ ja̱ˉ, maˊ jäyhꜘ:

—¿Naꜚ hi̱ˉ heꜘ?

12 Dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ jmɨɨˊ ja̱ˉ maˊ hlëëyhꜙ juuˈ hiiˉ, maˊ chaˉ maˊ hä̱ä̱y˜ Jesús. Maˊ jähꜘ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ:

—Dsaˉ llu̱u̱ꜗ baˊ heꜘ.

Pero jñahꜘ maˊ jähꜘ:

—Ja̱hꜙha̱ˈ, ko̱o̱ˉ miˉga̱a̱yꜙ dsaˉ baˊ.

13 Pero niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉ saꜙ maˊ hlëëhꜙ jnäꜘhäꜘ kihꜗ Jesús, kihꜗ heˉ maˊ ga̱yhꜙ dsaˉtaˊ.

14 Maˉtëꜘ to̱ꜗdsaahˋ jmɨɨˊ, ja̱ˉgaˊ ngooˈ Jesús jeeˊ maˊ chihˈ gwahꜙ mahꜗ gaꜙløøyꜗ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ. 15 Peerꜙ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ dsëꜗ dsaˉ judiu, mahꜗ maˊ jäyhꜘ:

—Haˉ läꜙja̱ˉ heˉ kyʉʉh˜ dsaˉ naˉ chaˉmiihˉ hiꜙ saꜙ chaˉ jeeˊ ñeeyˊ gaꜙmiꜙtë̱ë̱yˉ hñiiyꜘ.

16 Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ Jesús juuˈ kihꜗ dsaˉ heꜘ:

—Ja̱ꜙ heˉ laꜗ kinꜙ nʉʉhꜚ heˉ kwanꜙ laˉ, laꜗ kihꜗ hi̱ˉ gaꜙche̱e̱ꜗ jnäꜘ baˊ. 17 Hi̱ˉ llaꜙ dsëꜗ jmeeꜗ läꜙ hnøøꜗ Dio, läꜙkyʉʉyh˜ haˉ läꜙ laꜗ nʉʉhꜚ heˉ kwanꜙ laˉ, cheˊ heˉ gwaˉ kihꜗ Dio, o cheˊ heˉ hlëëhnˊ kwa̱a̱t˜ kinꜙ baˊ. 18 Hi̱ˉ hlëëhꜙ kwa̱a̱t˜ kihꜗ hñiiꜘ, heˉ hnooyhˉ haˉ läꜙ jeeˊ jmä̱ä̱yˈ hñiiyꜘ jø̱ø̱hˈ baˊ ja̱ˉ. Pero hi̱ˉ hnoohˉ haˉ läꜙ jeeˊ jmä̱ä̱yˈ jø̱ø̱hˈ hi̱ˉ gaꜙche̱e̱ꜗ jnäꜘ, hi̱ˉ heꜘ baˊ hi̱ˉ hlëëhꜙ juˈdsooꜘ. Niꜙ miihˉ saꜙ hlä̱ä̱yhˉ kya̱a̱hˊ juuˈ kiyhꜗ.

19 ʼ¿Ja̱ˈ gaꜙkwëëhꜗ baˊ Moisé hnähꜘ ley mahꜗ niꜙ ja̱a̱ˉ hnähꜘ saꜙ gaꜙmiꜙtehˋ hnähꜘ? ¿Heˉlaˈ hnoohˉ hnähꜘ jngëëhˈ jnäꜘ?

20 Heˉja̱ˉ gaꜙhlëëhꜘ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ heꜘ:

—Saꜙ cha̱a̱ˉ niꜙ ja̱a̱ˉ hi̱ˉ jngëëhꜗ hneˉ. Hi̱ˉsaꜙllu̱ꜗ baˊ naˉ hä̱ä̱ˊ tuhˉhohꜘ.

21 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:

—Gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ hnähꜘ gaꜙläꜙdsa̱a̱˜ hohꜘ kihꜗ gaꜙjëëhˋ hnähꜘ gaꜙjmeenꜗ ko̱o̱ˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ. 22 Dsooꜘ baˊ jähˊ jneˊ Moisé gaꜙllaꜘ nʉʉhꜚ heˉ ʉ̱ʉ̱hꜙ jmɨˉngoꜗ jnänˋ. (Pero ja̱ꜙ heꜘ Moisé hi̱ˉ gaꜙllaꜘ nʉʉhꜚ ja̱ˉ, ko̱ˉja̱ˉ maˉnøøꜘ kihꜗ dsaˉ maˉgyu̱hˉ jnänˋ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ jä̱ä̱ꜗ gaˊ kihˈ Moisé.) Mahꜗ tʉhˉ hnähꜘ jmɨˉngoꜗ kihꜗ dsaˉñʉʉhˉ läꜙkye̱ˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ. 23 He̱e̱hˊ baˊ hnähꜘ heˉ ʉ̱ʉ̱hꜙ jmɨˉngoꜗ kihꜗ gyʉ̱ʉ̱ˉ ñʉʉhˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ mahꜗ miˉtehˋ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ naˉsɨɨˉ ley kihꜗ Moisé. ¿Heˉlaˈ ja̱ˉ hneeˉ hnähꜘ kya̱a̱hˊ jnäꜘ, kihꜗ heˉ gaꜙmiꜙhlä̱ä̱nˈ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ jmɨɨˊ heˉ te̱e̱hˉ dsaˉ dsëꜗ? 24 Taꜙ ka̱ˉ hnähꜘ kwa̱a̱t˜ kihꜗ dsaꜙ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ hʉʉˊdsëˉ kyahꜗ hnähꜘ, kye̱ˉ hnähꜘ kwa̱a̱t˜ läꜙko̱o̱ˉ lleˋ juˈdsooꜘ baˊ —gaꜙjähꜘ Jesús.

25 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ˉ Jerusalén:

—¿Ja̱ˈ hi̱ˉ naˉ naˉ hi̱ˉ hnaahˉ dsaˉ mahꜗ jngëëyhꜗ? 26 ¿Ja̱ˈ hi̱ˉ heꜘ naˉ chehꜗ hlëëhꜙ toꜙloꜙ nëˊ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ, hiꜙ saꜙ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ hlë̱ë̱yh˜ niꜙ miihˉ? ¿Cheˊ jähnˊ dsooꜘ maˉhe̱e̱hˉ dsaˉtaˊ heˉ la̱a̱yꜗ Cristo? 27 Pero dsaˉ laˉ, ñeˊ baˊ jneˊ haˉ cha̱a̱yˉ. Hiꜙ waˊraˉ gaꜙtëꜘ jeeˊ jäꜙ Cristo, niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ ñeˉ haˉ taꜙ jäyꜙ.

28 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ gaꜙnuuꜘ Jesús läꜙja̱ˉ, läꜙ maˉcheyhꜗ ja̱ˉ hlë̱ë̱yh˜ dsaˉ jeeˊ chihˈ gwahꜙ ja̱ˉ, gaꜙhlëëyhꜘ ko̱o̱ˉ ki̱ˉga̱a̱ˉ:

—Jwahꜘ hnähꜘ kyu̱u̱hꜙ jnäꜘ, hiꜙ ñehˊ hnähꜘ haˉ cha̱a̱nˉ. Pero saꜙ maˉjan˜ jeeˊ të̱ë̱nˉ hñiinꜙ. Hi̱hꜗ hi̱ˉ gaꜙche̱e̱ꜗ jnäꜘ jmeeꜙ juˈdsooꜘ jmahꜗ. Hi̱ˉ heꜘ saꜙ kyu̱u̱hꜙ hnähꜘ. 29 Pero jnäꜘ kyu̱u̱ꜙ jnihꜘ, jëëhꜘ kihꜗ bihꜗ yaꜙhë̱ë̱nꜗ. Hi̱ˉ heꜘ baˊ gaꜙche̱e̱ꜗ jnäꜘ —gaꜙjähꜘ Jesús.

30 Heˉja̱ˉ hnøøꜗ dsaˉ maˊ sa̱a̱yhˈ, pero niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ gaꜙtu̱u̱ˉ dsëꜗ maˊ chooˈ gooˉ, jëëhꜘ saꜙ gaˊ maˉtëꜘ hor˜ kiyhꜗ. 31 Jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ gaꜙläꜙdsooꜘ dsëꜗ kiyhꜗ.

—Waˊraˉ jaꜗ Cristo, ¿cheˊ hi̱ˉ heꜘ gaˊ jmeeˈ chaˉgaˊmiihˉ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ läꜙko̱hꜘ gaˊ dsaˉ laˉ? —gaꜙjähꜘ ko̱ˉlla̱a̱ˊ.

32 Läꜙ maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉ fariseo heꜘ, heˉ hlëëhꜙ dsaˉ läꜙja̱ˉ kiyhꜗ, heˉja̱ˉ gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ ko̱ˉjø̱hꜘ kya̱a̱hˊ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ mahꜗ so̱o̱hꜗ pooˉ kya̱a̱ꜗ gwahꜙ kiyhꜗ. 33 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:

—Miihˉ jmɨɨˊ gaˊ gyanˊ kya̱a̱hˊ hnähꜘ, naahꜚ baˊ jnäꜘ kihꜗ hi̱ˉ gaꜙche̱e̱ꜗ jnäꜘ. 34 Ja̱ˉgaˊ hnaahꜗ hnähꜘ jnäꜘ, pero moꜙsoꜙ jnäähꜙ jnäꜘ. Moꜙsoꜙ leꜘ goˊnäähˈ hnähꜘ haˉ jeeˊ naahnꜚ —gaꜙjähꜘ Jesús.

35 Dsaˉ fariseo heꜘ gaꜙløøꜗ ngɨɨyꜙ juuˈ kihꜗ dsaˉkya̱a̱yhˊ:

—¿Haˉ taꜙ dsa̱a̱hꜗ hi̱ˉ naˉ mahꜗ moꜙsoꜙ jnäähꜙ jnihꜘ? ¿Cheˊ dsa̱a̱yhˈ läꜙka̱a̱ˉ jeeˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉgoo˜ jneˊ hi̱ˉ naˉsaaˉ naˉjñeeꜘ jeeˊ kihˈ dsaˉ griego mahꜗ dsaˉhlë̱ë̱yhˋ läꜙkye̱ˉ dsaˉ griego? 36 ¿Heeˉ baˊ hnøøˈ jähꜘ juuˈ heˉ maˉhlëëyhꜘ naˉ: “Ja̱ˉ gaˊ hnaahꜗ hnähꜘ jnäꜘ, pero moꜙsoꜙ jnäähꜙ hnähꜘ jnäꜘ, moꜙsoꜙ leꜘ goˊnäähˈ hnähꜘ jeeˊ naahnꜚ”?

37 Hihꜙ gaˊ maˊja̱ˉ, laꜗ jmɨɨˊ jʉʉhˉ kya̱a̱hˊ jeeˊ gaꜙdsa̱a̱ꜗ jmɨɨˊ ja̱ˉ. Gaꜙnooˉ Jesús mahꜗ gaꜙhlëëyhꜘ kya̱a̱hˊ chaˉmiihˉ beꜘ:

—Cherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ läˉki̱i̱ˉ dsëꜗ, waˊ jäyˉ kya̱a̱hˊ jnäꜘ mahꜗ waˊ hi̱yhꜘ jmɨɨˉ heˉ kwanˋ. 38 Leꜘ kiyhꜗ, läꜙko̱o̱ˉ naˉsɨɨˉ juuˈ kihꜗ Dio, hi̱ˉ jmeeꜙ dsooꜘ dsëꜗ kinꜙ, läꜙko̱o̱ˉ jmɨˉjʉʉhˉ heˉ naˊji̱i̱hꜙ hyaꜙ nehꜙ tuhˉdsëyꜗ —gaꜙjähꜘ Jesús.

39 Heˉ gaꜙjäyhꜘ läꜙja̱ˉ gaꜙhlëëyhꜘ kihꜗ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ heˉ hyohꜙ dsaˉ hi̱ˉ jmeeꜗ dsooꜘ dsëꜗ kiyhꜗ. Jmɨɨˊ ja̱ˉ saꜙ gaˊ maˉja˜ Jmɨˉlleꜘ Naˉjngɨɨˈ, jëëhꜘ saꜙ gaˊ maˉsa̱a̱hˈ Jesús gyʉʉhˈ mahꜗ le̱e̱yꜘ jø̱ø̱hˈ.

40 Maˊ gaꜙnuuꜘ dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ juuˈ kihꜗ Jesús, ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ heꜘ maˊ jähꜘ:

—Maꜙraꜙ juˈdsooꜘ, hi̱ˉ laˉ heꜘ hi̱ˉ ngëë˜ juuˈ kihꜗ Dio hi̱ˉ hiiꜘ juuˈ kihꜗ.

41 Hiꜙ ja̱a̱ˉ maˊ jähꜘ:

—Hi̱ˉ heꜘ heꜘ Cristo.

Pero jñahꜘ maˊ jähꜘ:

—¿Haˉ läꜙ laꜗ juuˈ ja̱ˉ, hehꜗ yaˉhë̱ë̱ˈ ja̱a̱ˉ dsaˉ Galilea le̱e̱ꜘ Cristo? 42 ¿Ja̱ˈ jähꜘ juuˈ kihꜗ Dio, saˊju̱ˉ kihꜗ David baˊ yaˉhë̱ë̱ˈ hi̱ˉ la̱a̱ꜗ Cristo? Hiꜙ ja̱ˉbaˊ jwɨɨˉ mähˉ heˉ che̱e̱ˉ Belén jeeˊ maˊ cha̱a̱ˉ David, jeeˊ ja̱ˉ baˊ yaˉhë̱ë̱ˈ Cristo.

43 Heˉja̱ˉ gaꜙla̱a̱ꜗ to̱ꜗ nääꜗ dsaˉ kwa̱a̱t˜ kihꜗ Jesús. 44 Ko̱ˉlla̱a̱ˊ dsaˉ heꜘ hnøøꜗ maˊ sa̱a̱yhˈ pero niꜙ ja̱a̱ˉ saꜙ gaꜙtu̱u̱ˉ dsëꜗ maˊ chooˈ gooˉ.

45 Ja̱ˉgaˊ gaꜙnääˋ pooˉ heꜘ jeeˊ maˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ kya̱a̱hˊ dsaˉ fariseo. Mahꜗ gaꜙjähꜘ dsaˉka̱a̱hˊ heꜘ sɨɨyhꜙ:

—¿Heˉlaˈ saꜙ maˉteeyhˋ taꜙ laꜙ?

46 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ pooˉ heꜘ sɨɨyhꜙ:

—Niꜙ ko̱o̱ˉ häˊ saꜙ maˉhlëëhꜘ niꜙ ja̱a̱ˉ dsaˉñʉʉhˉ läꜙko̱o̱ˉ hlëëhꜙ dsaˉ heꜘ.

47 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ fariseo heꜘ sɨɨyhꜙ:

—¿Cheˊ läꜙkye̱ˉ hnähꜘ maˉläˉga̱hꜙ hnähꜘ juuˈ kiyhꜗ? 48 Niꜙ ja̱a̱ˉ jnäähˈ dsaˉtaˊ niꜙ dsaˉ fariseo maˉhe̱e̱hˊ jnäähꜗ juuˈ kiyhꜗ. 49 Läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ naˉ, hi̱ˉ saꜙ kyʉʉh˜ ley, kya̱a̱yhˊ dsoˊjwɨɨꜘ —gaꜙjähꜘ dsaˉtaˊ heꜘ.

50 Nicodemo, hi̱ˉ maˊ la̱a̱ˈ dsaˉkya̱a̱yhˊ, hi̱ˉ ñeeˊ ko̱o̱ˉ häˊ taꜙlaꜙ hwëˈ jeeˊ maˊ gyaˈ Jesús, gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ:

51 —Läꜙko̱o̱ˉ jähꜘ ley jnänˋ saꜙ leꜘ che̱e̱nˊ dsoˊjwɨɨꜘ nëˊ kihˈ dsaꜙ, cherˊmahꜗ jä̱ä̱ꜗ saꜙ gaˊ maˉnʉʉnˊ kweeˉ juuˈ kiyhꜗ mahꜗ läꜙngëëꜘ jneˊ heeˉ naˉ heˉ maˉjmeeyꜘ.

52 Mahꜗ gaꜙje̱e̱hˉ dsaˉ heꜘ juuˈ kiyhꜗ, gaꜙsɨɨyhꜙ:

—¿Cheˊ la̱a̱hˈ hneˉ dsaˉ galileo kaˉlähꜘ? Hnøøhˈ daˊ kweeˉ jeeˊ naˉsɨɨˉ juuˈ kihꜗ Dio mahꜗ jëëˋ daˊ, ji̱hˊko̱hꜘ saꜙ maˉyaˉhë̱ë̱˜ niꜙ ja̱a̱ˉ hwaꜗ Galilea hi̱ˉ ngëëꜗ juuˈ kihꜗ Dio.

53 Maˉngëëꜘ heˉ ja̱ˉ, gaꜙläꜙjë̱ë̱ꜙ baˊ gaꜙnääˋ taꜙ kihꜗ.